نگاهی اجمالی به زندگی علمی و آثار آیت الله سید حسین شمس خراسانی

آیة اللَّه سید حسین شمس خراسانی ره به سال1346قمری ،1306شمسی ( در شناسنامه 1304) در اطراف مشهد، به دنیا آمدند.

 

تحصیلات درمشهد

پس از تحصیلات ابتدائی در مکتب خانه و دبستان، تحصیلات رسمی حوزه را از حدود 12 سالگی ( حدود 1318) در حوزه علمیه مشهد و در مدرسه نواب در محضر اساتید برجسته آن دیار آغاز کردند.

بعضی از اساتید در مشهد:

شیخ محمد ادیب ادیب نیشابوری ره مغنی و مطول.

2. میرزا احمد مدرس یزدی – جد همسرشان- معالم الاصول، قوانین و شرح لمه.
3. شیخ عبدالنبی کجوری ره، بخشی از کتاب قوانین الاصول.

شیخ هاشم قزوینی ره ،رسائل، مکاسب، کفایه و مقداری خارج اصول.

4. شیخ (؟) شمس ره، شرح نظام.
5. شیخ هادی کنی ره، از شاگردان آقابزرگ حکیم، - همراه شیخ محمدباقر بهبودی ره – شرح اشارات تا نمط چهارم.
6. شیخ غلامحسین محامی ره، منطق منظومه.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

بعضی اساتید در تهران:

در سال 1329 برای تکمیل علوم عقلی به تهران رفتنر و در مدرسه سپهسالار قدیم ساکن شدند

1. شیخ مهدی حائری یزدی ره، نمط چهارم اشارات.
2. شیخ محمدرضا قاضی ره، - از شاگردان میرزا احمد آشتیانی ره – شرح منظومه.
3. آیت الله سیدابوالحسن رفیعی قزوینی ره، - درمعیت آقایان سید رضی شیرازی و مرحوم محی الدین انواری- بعض اسفار.
4. آیت الله سیداحمد خوانساری ره، خارج فقه و اصول.

 

بعضی اساتید در قم:

اواسط سال 1332ش با هجرت به قم در مدرسه حجتیه مستقر شدند.

1. آیت الله سیدمحمدحسین بروجردی ره، خارج فقه(کتاب صلات).
2. امام خمینی ره، خارج اصول(مباحث الفاظ).
3. علامه سیدمحمدحسین طباطبائی ره، ادامه اسفار و خارج کفایه. درس خارج کفایه علامه خصوصی برای ایشان و مرحوم سیدجلال الدین آشتیانی ره و یک نفر دیگر بوده است.

 

بازگشت و ادامه تحصیل در مشهد:

در اواخر سال 1333ش، به قصد سفر به حوزه نجف برای تکمیل خارج فقه و اصول،  از قم به مشهد مراجعت می کنند تا ضمن ازدواج، مقدمات سفر به نجف را فراهم کنند. اما با اطلاع از حضور و سکونت آیت الله سیدمحمدهادی میلانی ره، در مشهد در چند ماه قبل آن، از عزیمت به نجف منصرف می شوند و با جدیت در درس خارج فقه و اصول این فقیه دقیق النظر و اصولی حاضر می شوند. مرحوم میلانی ره، 13 سال اصول تدریس کردند که یک دوره کامل نشد و تمام حدود 20 سال حضورشان در مشهد فقه را تدریس فرمودند که ایشان از شاگردان مورد عنایت خاص استاد خود بودند و تقریرات این دروس – هرچند تنظیم نشده- اما موجود است.

 

تدریس در مشهد:

هم زمان با حضور در درس آیت الله میلانی ره، به سطوح عالی اصول و همچنین درس خارج اصول(اواخر دهه40ش) اشتغال داشتند.

همچنین مباحث کلام و حکمت را برای شاگردان خاص بیان می کردند.

 

مراجعت و تدریس در قم:

ایشان پس از ارتحال آیت الله میلانی در 1354ش، به حوزه علمیه قم عزیمت می کنند، اما پس از یک سال و به قصد تبدیل منزل مسکونی در مشهد و استقرار دائمی درقم، به مشهد برمی گردند و از تیرماه 1359ش، ساکن قم می شوند و به ادامه تدریس خارج فقه و اصول و مباحث اعتقادی و تفسیر قرآن ادامه می دهند و ده ها تن شاگردان فاضلی را تربیت می کنند.

 

 

تالیفات:

علاوه برتقریرات فقه و اصول مرحوم آیت الله میلانی ره، کتابها و رسائل گوناگونی در فقه، اصول، رجال، کلام و اعتقادات، بانظرات خاص و ابتکاری ایشان که امید است باعنایت الهی همه آنها منتشر شود.

این رسائل درابواب مختلف مباحث الفاظو اصول عملیه و اجتهاد و تقلید و در فقه خمس، زکات، طهارت، صلات، ولایت فقیه و....

 

درس های ایشان در دهه های 60تا 90 خوشبختانه به صورت صورت و درسال های اخر به صورت تصویری ضبط شده که ان شاءالله باعنایات الهی منتشر خواهد شد.

 

کتاب های چاپ شده:

1. توحیدناب،304صفحه، فارسی، 1379، بوستان کتاب.
2. توحید ازنگاهی نو، 880صفحه، فارسی، 1383، بوستان کتاب.
3. الامر بین الامرین، 800صفحه، عربی، چاپ اول 1386، پاپ دوم 1387، بوستان کتاب.
4. مشکات الاصول تنبیهات اشتغال، 528صفحه، عربی، 1386، بوستان کتاب.
5. مشکات الاصول استصحاب، 660صفحه، عربی، 1387، بوستان کتاب.
6. التوحيد بين الفلسفة المادية و المدرسة العرفانية،ج1، 452صفحه، عربی، 1393، کتاب ناب.
7. مشکات الاصول تنبیهات اشتغال، 612 صفحه، عربی، 1394، کتاب ناب.
8. مشکات الاصول استصحاب ج1، 432 صفحه، عربی، 1394، کتاب ناب.
9. مشکات الاصول استصحاب ج2، 444 صفحه، عربی، 1394، کتاب ناب
10. الامربین الامرین جلد اول،472صفحه، عربی، 1395، کتاب ناب.
11. الامربین الامرین جلد دوم،440صفحه، عربی، 1395، کتاب ناب.

این 3 کتاب اخیر، ردیف 7تا11،  ویرایش و همراه اضافات ردیف3و 4و5 است.

معرفی تفصیلی تر این آثار در اینجا،  همچنین زندگینامه ایشان به زبان عربی نیز اینجا قابل دسترسی است.

 

ارتحال:

ایشان در صبح پنجشنبه 29 ربیع الثانی 1441برابر با 5 دی ماه 1398 به ملکوت اعلی پیوستند و طبق وصیت در روز 10دی 1398 در وادی السلام نجف به خاک سپرده شدند.

وسلام علیه یوم ولد و یوم یموت ویوم یبعث حیا

 

 

شاگردان

برخی از حضرات آیات و حجج اسلام آقایان:

شیخ علی آیتی بیرجندی، شیخ رسول آهنگران، سیدمحمدانتظام، شیخ ..انصاری، شیخ حجت اخضری نجف آبادی، شیخ عبدالرضا ایزدپناه، سیدمحمدعلی ایازی، سیدعلی اکبر بنی هاشمی ره، شیخ علی الهبداشتی، سیدمحمدعلی ابطحی(تفسیر)، شیخ مهدی ابراهیمی سبزواری، شیخ حمید بلوری، شیخ نعمت الله جلیلی ره، شیخ محمدجواد جلائیان، سیدعلی خامنه ای، سیداحمد حسینی خراسانی، سیدعلی اصغر حسینی، سیدمیرتقی حسینی خواه، شیخ محمدجوادحیدری کاشانی، سید ضیاء عدنان خباز قطیفی، سیدضیاءمرتضوی، شیخ ولی قربانی، شیخ محمدرضا خراشادی، شیخ علی خراشادی، شیخ ..خراشادی، محمدحسن خزاعی ره، سیدعلی اکبر ذاکری شاندیزی، شیخ ..راشد تربتی، شیخ محمدسروش محلاتی، شیخ .. رجائی شاهرودی، شیخ عباس ساویز کاشانی، شیخ محمدعلی شاه ابادی، شیخ محمدعلی شاه ابادی، سیدمحمدکاظم شمس، سیدعلی شهرستانی، سیدجواد شهرستانی، شیخ عزیزالله صابری، شیخ اسماعیل صالحی مازندرانی ره، شیخ مسعود طالبی، سیداحمد طباطبائی تربتی، سید احمدطباطبائی زابلی، شیخ عباس ظهیری، شیخ احمد عابدی نجف آبادی، شیخ .. عباسی، شیخ محمد عبدالهیان، سیدمحسن علم الهدی، شیخ محمدباقرعلم الهدی ره، شیخ حسین علیزاده، شیخ عباسعلی علیزاده تربتی، شیخ حسین غفاری ساروی ره،  شیخ علی اصغرفیض پور ره، شیخ ابوالحسن قائمی قوچانی ره، سیدرضی قدس علوی گرگانی، شیخ محمدصادق کاملان، شیخ حسین گرائلی، شیخ مهدی گنجی نیشابوری، شیخ علی محامد یزدی، شیخ مصطفی محامی، شیخ رضا مختاری نجف آبادی، شیخ علی مختاری نجف آبادی، سیدمحمدرضامدرسی، شیخ مهدی مروارید، شیخ عباسعلی مقدسیان تربتی، سیدابوالفضل موسویان، سیدمرتضی موسوی زنجانی، سیدعلی موسوی نژاد، شیخ محمدعلی مهدوی راد، شیخ غلامرضا مهدوی کرمانی، شیخ محمدحسن مهدوی مهر، سیدصالح میرعمادی، سیدعلی نقیبی تربتی ره، شیخ محمدرضانوراللهیان، شیخ ..وحید، و....

 

توضیح:

حتما تعداد زیادی از علما وفضلا از ایشان بهره برده اند که درفهرست بالا نیامده،

همچنین برخی از نام بردگان بالا فقط در ایام مشهد وقبل از هجرت به قم وبرخی در قم و برخی هم مشهد وهم قم بهره برده اند، همچنان برخی در درس های خارج اصول و یا خارج فقه و برخی درس تفسیر و یا اعتقادات شرکت داشته اند، برخی سال های متمادی بهره برده اند وبرخی مدتی محدود....

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تصویرکتابها

 

 

 

 

 

[medium]

 

 

 

1.