اداره کتاب دولت سیزدهم یا دولت چهاردهم؟!

دربخش " اول این نقد" به برخی از الزامات و مشکلات دفترتوسعه کتاب وکتاببخوانی وزارن فرهنگ وارشاد اسلامی موسوم به اداره کتاب اشاره شد

حسب مسئولیت ها ومدیریت بیش از30ساله درحوزه فرهنگ وکتاب، در دولت ها با گرایش های متفاوت، ارتباط وثیقی با این اداره، معاونت فرهنگی و بخش های مرتبط و همچنین بابخش وسیعی از ناشران داشته ام.

تقریبا تاقبل از 1392 ارتباطاتم آن طرف میز و جزء خدمت گیرندگان این بخش ها بودم، ولی از 1392 باحضور دربرخی از کمیته ها و شوراهای مشورتی، تصمیم سازی و تصمیم گیری، حضوری بیشتر در آن طرف میز داشته ام...

به این جهت دوموضوع را وجهه همت خودم قرار دادم

اول آنچه درتوان دارم برای تسهیل نیازهای دریافت کننده خدمت از این بخش مهم فرهنگ کشور و شناسایی گلوگاه های مشکل ساز وپیشنهاد مستقیم به متولیان برای رفع مشکل انها...

گرچه به صورت رسمی از1396 بازنشسته شده ام وطبعا پست رسمی ندارم، اما اگر قبلا حتی قبل از 1392 با ارتباطات دوستانه و یا ازطریق رسانه دراین جهت تلاش می کردم، از 1392 به بعد باارتباط مستقیم ومباشر بامدیران عالی ومیانی دراین جهت تلاش کرده ام، به گونه ای که برخی تصور می کردند، مشاور فلان مسئول عالی وزارت هستم، درحالی که اصلا چنین پستی نداشتم و صرفا درجلساتی درقم یاتهران مسایل را منتقل می کردم وپیگیر تا حل آن بودم....

اغلب موارد هم مثمر بود وبحمدالله رفع مشکلی می شد....

گرچه در ازنیمه دوم 1385 به دلیل حضورم درقم درهیات انتخاب و خرید کتاب قم حضور داشتم اما از سال1392 به صورت رسمی عضو هیات انتخاب و خرید کتاب ستاد وزارت بوده ام وهمه تلاشم انتخاب بهترین کتاب برای مخاطب و کتابخانه ها با کمک سایر همکاران عضو هیات بوده ام، همچنین سایر کمیته های متعدد دیگر...دراین بخش ها در معاونت فرهنگی...

دوم به دلیل همین حضور وعضویت در تصمیم گیری، "انتشارت کتاب ناب" و "موسسه فرهنگی خرید وحیانی" را که بعد از دوره مدیریت بوستان کتاب اخذ مجوز کردم، عملا از 1392 به بعد فعالیت آن را محدود کردم تا نه حقی از پدیداورندگان مرتبط با این دومجموعه تضییع شود و از طرفی به دلیل حضورم در ستاد، احیانا دچار تصمیم گیری وتعارض منافع نشوم....

فراوانی مشکلات اداره کتاب

غیر از آنچه در یادداشت "نقدی بر یک انتصاب" داشتم چند اشکال  ازبقیه اشکالات بااهمیت تر است

اگر از مراجعه کنندگان به این اداره سوال کنید که با اداره کتاب دولت سیزدهم مواجهید یا دولت چهاردهم، حتما قضاوتشان این است که همان رویه های اداره کتاب دولت سیزدهم جریان دارد. از جمله هیات نظارت که تصمیم گیر اصلی در روند تصمیم گیری های این اداره است، همان هیات نظارت دولت سیزدهم است. هیات نظارتی که با3سال عمر آن حتی یک کاربرگ مصوب نداشت. تا فرایند تصمیم گیری ها از تشتت فاصله بگیرد.

مهمتر از آن فرآیند طولانی صدور مجوز کتاب است.

گرچه درارائه گزارش ها، با جمع بندی کل کتابهای وارده به سامانه بررسی کتاب، که شاید حدود نیمی از آن ها اصلا نیاز به بررسی ندارد وهمان لحظه مجوز می گیرد، و یا بسیاری از ناشران که اهل رعایت هستند ومعطلی خاصی نیاز ندارد وکتاب شان بلامانع می شود، درمعدل گیری کل کتابهای ثبت شده درسامانه، تعداد روزها را کاهش می دهد، اما مهم رسوب کتاب هایی است که نیاز به ممیزی و اصلاح دارند، وتاثیر عملی ممیزی ومهلت قانونی بررسی یک ماهه برای انهاست. در دولت یازدهم و دوازدهم باتدبیرهایی که شد، این فرآیند بسیار کوتاه شد، اما در دولت سیزدهم برخی کتابها چندین ماه و گاهی به سال، دچار معطلی می شد.

درحالی که درحکم وزیر برای مدیرکل اداره کتاب امده براساس برنامه دولت چهاردهم (اینجا)که اتفاقا برنامه های ارزشمندی وزیر در رای اعتماد به مجلس ارائه وقبول مسئولیت کرده (اینجا)، اما متاسفانه همچنان تصمیم گیرندگان و فرآیندهای بررسی، همان رویه های دولت قبل است. شاید دلیل آن همین جهت باشد که مدیرکل فعلی معاون مدیرکل دولت سیزدهم بوده وطبعا اراده ای برتغییرات لازم ندارد.

مصداق بارز آن را مثالی عرض می کنم در هیات خرید کتاب در دوسال اخر دولت سیزدهم یعنی از اوایل سال 1401تا تابستان1403 خرید کتاب بجای شفافیت وخرید بافراخوان عمومی از کل ناشران، فقط بودجه صرف خرید ازناشران خاص وهم سو با مدیران ان دولت وبه صورت دستوری شد، متاسفانه بعد ازانتخاب رییس جمهور فعلی و روز قبل از تنفیذ رییس جمهور، اداره کتاب اقدام به دعوت ازاعضا هیات، برای خرید کتاب کرد! که این رفتار غیراخلاقی، طی یاد داشتی باعنوان خرید کتاب، پس از حدود2سال تعطیلی خرید!   در20مرداد1403 اعتراض کردم وطبعا مورد نارضایتی و واکنش مدیران وقت قرار گرفت

تا با اعلام سرپرست اداره کتاب که اکنون مدیرکل شده، دراواخربهمن1403 اعلام شد بناست خرید کتاب به روال سابق برگردد "بعد ازتعطیلی2ساله،آغاز فرآیند خرید کتاب و حمایت از ناشران و پدیدآورندگان" اما باکمال تعجب اینجانب که از1392 عضوهیات خرید کتاب بودم، و بعد از نوشتن این اعتراض درمرداد1403، در روز اول اسفند1403 یکی ازاعضای هیات خرید کتاب تماس گرفت، کجا هستی؟ گفتم قم، گفت مگر هیات خرید کتاب امروز برگزار نمی شود؟ گفتم اطلاعی ندارم....با مسئول مربوط درهیات خرید تماس گرفتم.... وجواب داده شد که نام شما در فهرست اعضای هیات خرید نیست! والا دعوت می کردیم!!!

به نظر علت این حذف چه بوده؟!!!

لذا به این وسیله به اطلاع دوستانی که مکرر پیگیر برخی نیازهاشان بودند اعلام می کنم با ادامه روند و رویه های های اخرین مدیرکل دولت سیزدهم در دولت چهاردهم، و دلایل متعدد دیگر که برخی بیان شد وبرخی شواهد، بیانش خسته کننده است، عضویتی دراین گونه کمیته ها ندارم و طبعا نمی توانم رفع مشکلی داشته باشم

لذا باپوزش ازاینکه نمی توانم دراین جهت کمکی کنم.

ضمن انکه در سخنرانی اخیر مقام معظم رهبری مدظله باتولید کنندگان، درجواب گلایه یکی ازتولیدکنندگان که سال قبل ازطول کشیدن مجوز 3ساله، الان اعلام می کنم 4سال شده، ایشان در سخنرانی فرمودند، من خجالت کشیدم که چرا مجوزها باید چنین باشد...

"برنامه اعلامی وزیر ارشاد دولت چهاردهم" بسیار عالی است اما روی کاغذ، اجرای آن الزاماتی دارد، ازجمله

مدیرانی که هم اراده داشته باشند تا این برنامه را اجرا کنند و وام دار جریانهای رقیب نباشند و هم توان تغییر فرآیند واصلاح آن داشته باشند.

باشناختی که ازمدیرکل فعلی دارم توان وارداده ای برای این تغییرات ندارد....مثالی عرض می کنم

  با امکانی که دراختیارم بود درسامانه بررسی کتاب، زمان تاخیر کتابها را دسترسی داشتم، این مطلب را به مدیرکل فعلی که قبلا سرپرست بود ومدیران عالی گزارش کردم که برخی کتابها تا 15 روز معطل مانده، تا به دست گروه های بررسی برسد؛ غیر از معطلی چندین ماهه برخی ازانها دربرخی گروه ها...،

بجای حل این مشکل، دسترسی ام به این بخش سامانه قطع شد تا نتوانم چنین گزارش هایی به مدیران عالی منتقل کنم....این هم یک شکل حل مشکل است...

طبعا دوستانی که انتظار مساعدتی دارند باید قانع شده باشند که درچنین شرایطی و دراین نوع مدیریت، امکان مساعدتی برای شان ندارم

باعرض پوزش مجدد

والا از هرگونه رفع مشکلی که درتوانم باشد لذت می برم که خداوند چنین لطفی عنایتم کرده که درمسیر و واسطه حل مشکلی شوم

واخردعوانا ان الحمدلله رب العالمین