کد خبر: 6669

1404/03/10 21:56

نسخه چاپی
0
بازدیدها: 22

داستان و سیره معصومان علیهم السلام

یادداشتی از مدیر مسئول […]

در بخش اول این مجموعه یادداشتی از اقای احمدشاکری باعنوان: "جریانی که داستان زرد دینی تولید می‌کند نقد نمی‌شود" اینجا، دغدغه های ایشان را در داستانهای زرد دینی که بیشتر بجای نشر معارف درصدد جلب مخاطب و بازار کتاب دارند

دربخش دوم هم یادداشتی از خانم محبوبه زارع اوردم باعنوان: "ادبیات دینی؛ یک بام و دو هوا" ایشان ضمن لزوم رعایت مستند بودن نسبت به معصومان ع از ممیزی این اثار گلایه داشت اینجا

 

به نظر می رسد قدری به مساله سطحی نگاه می شود وحتی باتساهل رفتار می شود

از طرفی قالب هنر اعم از فیلم وداستان وشعر و...، تاثیر مضاعفی درانتقال محتوا به مخاطب دارند وتردیدی نیست که باید برای فرهنگ اهل بیت علیهم السلام به بهترین شکل از این قالب بهره برد.

تاقبل از انقلاب اسلامی، یا کسی به این قالب نداشت و یاکسانی وارد این عرصه می شدند که اولا مسلط به معارف اسلامی اعم ازاعتقادات، احادیث وسیره اهل بیت علیهم السلام بودند، حتی قلم شان در حد داستان نویسان زبده محسوب نبود.

پس از انقلاب اسلامی، هم به جهت بروز قدرت اجتماعی تشیع  وتوجه ویژه درداخل وخارج به آن، طبعا ورود به این موضوع شاهد علاقه غیرقابل قیاسی با قبل ازانقلاب هستیم

اما کاملا می دانیم هرگونه نسبت به معصومان علیهم السلام اعم از پیامبران، ملائکه و خاصه 14 معصوم علیهم السلام، اثر اعتقادی-کلامی، فقهی و اخلاقی دارد، به طوری که دراحکام فقهی نسبت خلاف واقع به آنان حرام قطعی و درحالت روزه موجب بطلان روزه می شود. علاوه باعث تاثیر گذاری واموزش در جامعه دارد

 

از طرفی انگیزه فراوان برای تحریف هم فراوان است. دراین اواخر فردی از یهودیان ساکن مشهد بود، کتابهای متعددی دینی ازجمله درباره امام حسن علیه السلام، درباره مقام معظم رهبری، شهید هاشمی نژاد و...از طریق ناشران شناخته شده منتشر کرد وپس از خروج ازکشور یهودی بودن خود را افشا کرد.

بگذریم از اثار ترجمه وبرگرفته از تورات وانجیل که طبق اعتقاد ما محرف است زشت ترین نسبت ها را به خداوند، پیامبران ع، حضرت مریم س و ملائکه ع داده و رمان نویسان خارجی باانگیزه های مختلف وبرگرفته این این کتابها داستان نویسی می کنند وترجمه می شود ومترجم هم توقع دارد مجوز بگیرد.

کتابهای تالیفی هم درحال زیادشدن است که براساس قوه تخیل هر نسبتی رابه معصوم ع روا می داند چون ان را خلاقیت می داند

درحالی می دانیم طبق اعتقاد شیعه هرگونه نسبت به معصوم ع، اعم از قول(نقل قول مستقیم یاغیرمستقیم ازمعصوم ع)، یافعل(نسبت کاری به معصوم ع)، یاتقریر(نقل انجام کاری درمحضرمعصوم ع)ضروری است در منابع معتبرشیعی نقل شده باشد و به هیچ وجه نباید چنین نسبت هایی نتیجه تصویرسازی ذهنی نویسنده نباشد.طبعا تصویرسازی محیطی وغیرمرتبط بامعصوم ع، تابع قواعد کلی داستان نویسی است. مثلا نقل قول یا فعل معصوم و یاحتی تقریر معصوم یعنی نویسنده بگوید در محضر معصوم فلان کار صورت گرفت و امام مثلا تایید یا حتی سکوت کردند همه اینها دارای بار اعتقادی اخلاقی وفقهی درجامعه است

 

قبلا کتابی منتشر شد باعنوان آفتاب گرفتگی از امیرخداوردی، نویسنده در این کتاب می‌خواهد بگوید: «رمان، با شعر، تعزیه،‌تاریخ و مذهب متفاوت است و روایتی است خبری، نه انشایی. رمان، قائم به ذات است؛ البته رمانِ «رئال»؛ نه فانتزی و داستانی که پسِ پشتِ وقایعِ آن به قدری علت وجود دارد که وجود هر واقعه، به شکلی «ناگزیر» درآمده است. هر چند این علت و معلول‌ها، برساخته‌ی داستان بوده و در دنیای بیرون داستان،‌ نتوانیم مصداق معینی برایش بجوییم.  مؤلف گاه سؤالاتی بنیادین درباره‌ی آفرینش‌های ادبی مطرح می‌کند: چرا رمان‌نویس، دنیای رمان را می‌آفریند؟  این کتاب، حرف‌ها و «دغدغه‌های» خداوردی است در زمینه‌ی رمان؛ به ویژه از چشم‌انداز دینی.

جالب است درنقطه مقابل آن، کتاب شاخص‌های مسیر ادبیات اسلامی از نویسنده ای مصری بانام طاهر العتبانی وترجمه امیر فرهنگ نیا منتشر شده این اثرو درست درمقابل تفکر خداوردی است که ادبیات اسلامی باید همه فرهنگ اسلامی را در موضوعات گوناگون درادبیات اشراب کند و در ضمن در کتاب مثال ومصادیقی می اورد  ازحاکمیت سکولالیزم درادبیات رایج جهان عرب. متاسفانه مثالها همه مربوط به جهان عرب و کشورهای اسلامی است؛ که ای کاش همتی می شد واینکه براساس فرهنگ بومی ایران وفرهنگ تشیع بازنویسی می شد

همچنین رمان نویسی از منظر فقه اسلامی، روح الله پارسا , محمدرضا علی دادی، نشرولایت، ا73صفحه منتشر شده که این موضوع ازنگاه فقهی بررسی کرده نویسندگان درتعریف رمان بیان می کند، رمان مفهومی ذهنی و انتزاعی است و به بهترین شکل، خواننده را به خود جلب، و اثر خود را بر خواننده می گذارد و آن چنان اثرگذاری بر خواننده دارد که همزاد پنداری را برای او پديد می آورد؛ امروزه با فراگیر شدن اينترنت، نظر بسیاری از خوانندگان به مطالعه رمانهای الکترونیک، که سرعت بالا و هزينه کمتری دارند جلب شده است و به دنبال این موضوع، سايتهای دانلود و معرفی رمانهای زيادی راه اندازی شده اند که با انتشار رمانهای داخلی و خارجی، مخاطبان زيادی را جمع کرده و حتی امکان نويسندگی به علا قه مندان و اعضای سايت را فراهم می کنند؛ ولی چیزی که خیلی تاسف برانگیز است عدم نظارت بر محتوا و موضوعاتی است که در این رمانها وجود دارد و تأسف برانگیزتر، اغلب این کتب، مفاهیم ضد ارزشی، مثل: ازدواج سفید، خیانت، عدم رعايت محرم و نامحرم، عادی سازی شراب و قبح شکنی از روابط جنسی را ترويج، و عقائد خوانندگان این نوع رمانها را تحت تاثیر قرار میدهند.

نویسندگان کتاب را در3فصل تدوین کرده اند: فصل اول ازمنظر ایات بحث لهو، اکل مابباطل، سب و...وایات ناهیه ان بحث شده. خصوصا سب واهانت به معصومان ع واحکام فقهی مترتب بران از ارتداد و.... فصل دوم روایات ازجمله حدیث لاضرر وفصل سوم درفقه که مفصل ترین فصل است و رمان می تواند مصداق مواردی متعدی از ابواب فقهی که جزء محرمات است شمرده شود:حرمت غیبت، حرمت تمجیدازفعل حرام تنجیم شعبده، جادوگری،  حرمت درامداز راه ناشروع، حرمت فعل باطل، حرمت اشاعه فحشا،

کتاب کاملا استدلالی واجتهادی وارزشمند است

 

جمع بندی

همه سخن دراین است که وقتی نویسنده رمان که اغلب فاقد اطلاعات دینی هستند و کتاب های متعددی شاهد بوده ایم چه نسبت مستقیم و چه برداشتی از معصوم علیه السلام بیان می کند ان هم در رمان که اغلب مخاطبانش اهل تخصص نیستند وعموم جامعه هستند، جلوگیری از نقل خلاف وتحریف سخنان معصومان علیهم السلام در رمان وداستان چگونه صورت می گیرد؟

 

تاکنون مرسوم نبوده که به این تعداد درحوزه ادبیات دینی داستانی نوشته شود خوب در سایر داستانها چنین اثر اعتقادی، اخلاقی بر آن مترتب نیست

لذا برای کسی که خبرویتش در معارف دینی اثبات نشده، هرنسبتی را وحداقل نسبت غیرمشهور را که اغلب ساخته تخیل نویسنده است، به معصوم باید مستند کند ضرورتی ندارد به صورت پانوشت بلکه پی نوشت هم کفایت می کند.

 

به نظر می رسد تنها راه مصونیت فرهنگ اهل بیت علیهم السلام درداستان که به مراتب تاثیرش برمخاطب بیشتر است، از تحریف و افزودن براسرائیلیات همین راه باشد

 

البته همچنانکه دریادداشت دوم (خانم زارع)، نوشته می توان وبلکه لازم است نشستی درسطوح تخصصی یا رسانه ملی ترتیب داد و این قدر بی اعتنا وکم ارزش این موضوع مهم را تلقی نکرد. خاک برسر من وتمثیل من، حداقل برای رعایت نقل صحیح سیره معصومان واهل بیت علیهم السلام، به اندازه استعلام هایی که برای صدور مجوز کتابها مکلف به رعایت اخذ مجوز هستید ارزش قائل شوید. نباید به این حالمان گریست؟!1

 

 

داستان و سیره معصومان علیهم السلام

 

داستان و سیره معصومان علیهم السلام

 

داستان و سیره معصومان علیهم السلام

 

داستان و سیره معصومان علیهم السلام

 

تگ های مطلب:
ارسال دیدگاه

  • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
    heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
    winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
    worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
    expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
    disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
    joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
    sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
    neutral_faceno_mouthinnocent

عکس خوانده نمی شود