کد خبر: 5890

تاریخ انتشار: 1395-02-27 - 15:07

نسخه چاپی | دسته بندی: فرهنگی / فرهنگ و مدیریت فرهنگی / بایسته های فرهنگ / علمی پژوهشی / مسائل نظری / فرهنگ و تربیت
+5
بازدیدها: 2 569

حجاب تکلیف یا قانون

رویکردها و پرسش‌های اساسی پیرامون «الزام قانونی حجاب»   […]

 

حجاب تکلیف یا قانون

رویکردها و پرسش‌های اساسی پیرامون «الزام قانونی حجاب»

در بحث فقه و حقوق زنان، حفظ چارچوب‌های روشمند فقهی و درعین‌حال پاسخ به مسائل نو پیدا، موجب نگاهی دوباره به ‏احکام و تکالیف و حقوق خانواده ـ اعم از همسران، والدین و فرزندان ـ و زنان شده است. این نگاه تازه، آثار تازه و مباحثات جدیدی را در حلقه‌های تفکر اسلامی به‌ویژه فقه، پدید آورده است. ‏در کشور ما سه رویکرد متمایز نسبت به این مقوله به چشم می‌خورد...ادامه مطلب

 

حجاب تکلیف یا قانون

 

گفت و گو

  • برخی از روایات پوشش و حجاب را نمی‌فهمیم

    آیت‌الله سیداحمد مددی را می‌توان یک کتابخانه سیّار و البتّه دقیق دانست. شاگرد مبرّز آیت‌الله خوئی و سیستانی، علاوه بر شهرت در رجال و تراجم، از استادان قدیمی خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم نیز به شمار می‌آید. ابداع نظریّاتی هم چون «فقه ولائی» و «انسداد باب علم و علمی»، درس وی را از دروس سنّتی متمایز می‌کند. خاصّ بودنِ استاد در حوزه علمیّه باعث شد تا بحث حدّ فقهی پوشش مردان را با ایشان در میان بگذاریم؛ بحثی که در لابه‌لای نزاع در حدّ حجاب بانوان و اجباری بودن آن، تا حدّی به فراموشی سپرده شده و کمتر بدان پرداخته می‌شود.

  • ادامه مطلب
  • اجبار بر حجاب، اقتدار حکومت را زیر سؤال می‌برد

    حجت‌ الإسلام و المسلمین سید محمدعلی ایازی، استاد نواندیش و قرآن ‌‌پژوه حوزه ‌ی علمیه ‌ی قم است. پژوهش ‌هایش در رابطه با مسأله ‌ی اجباری بودن حجاب، بهانه ‌ای شد تا این موضوع را با وی درمیان بگذاریم. ایشان در این گفت‌ وگو معتقد است که در آیات و روایات، هیچ دلیلی برای اثبات الزام به حجاب وجود ندارد. به باور این استاد دانشگاهِ مفید، بهترین راه مقابله با بدحجابی، فراهم کردن فرصت انتخاب برای مردم است. ایشان در پایان، تصریح می‌کند: اگر به جای تمسخر بدحجابی، رویکرد هدایت را در پیش می ‌گرفتیم، وضع فعلی پیش نمی‌ آمد.

  • ادامه مطلب
  • کراهت چادر مشکی، ژست روشن‌فکری است!

    حجت‌الاسلام سید محمدصادق علم‌الهدی از استادان جوان و موفق سطح و خارج حوزه‌ی علمیه‌ی قم می‌باشد که تسلطش در مباحث روز فقهی نیز قابل توجه است. این استاد جوان درباره‌ی پوشش مشکی برای بانوان معتقد است: همان‌طور که اثبات استحبابِ پوشیدن چادر سیاه به‌عنوان اولی قابل اثبات نیست، کراهت آن نیز ثابت نیست.

  • ادامه مطلب
  • پوشش اجـمالی سر، کارکرد شرعی نداشته است

    امیرحسین ترکاشوند، اگر چه با نگارش کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر صلی ‌الله علیه و آله»، جنجال زیادی را در میان جامعه ‌ی علمی ایران بپا کرد، اما حاضر نشد بهره‌ برداری دیگری از این معروفیت ناخواسته بکند. وی هرچند هیچ گاه به صورت رسمی و مستمر، پا به حوزه ‌ی علمیه نگذاشت، اما با سودای تحقیق در احکام و معارف اسلامی، مدرک کارشناسی ارشد در رشته دانشگاهی علوم قرآن و حدیث را کسب نمود. بازنشسته ‌ی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، پس از انتشار کتابش در فضای مجازی، هرچند برخی جلسات نقد و بررسی کتابش را می‌پذیرفت اما هیچ گاه حاضر به مصاحبه در رابطه با آن نشد تا مبادا نگاشته ‌ی علمی او، رنگ و بوی سیاسی بگیرد و حتی موجب ایجاد موج اجتماعی گردد.

  • ادامه مطلب

 

  • بدحجابی؛ ناهنجـــاری اجـــتماعی یا گناهی مذهـــبی؟

    حجت‌ الإسلام و المسلمین دکتر مهدی ابراهیمی، معاون فرهنگی_ دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و مدیر گروه معارف اسلامی این دانشگاه، دلیل رو به ازدیاد بودن پدیده ‌ی بدحجابی در جامعه ‌ی ایران را، عدم تفکیک بین بعد اخلاقی و شرعی آن و پرداختن صرف به بعد مذهبی آن می‌داند. وی معتقد است عریانی، سوغات جهان مدرن است و در زمان ‌های گذشته وجود نداشته است.

  • ادامه مطلب

 

 

 

 

  • (( خمار)) به معنی پوشش سر است، نه چیز دیگری

    خانم زهره رجبیان، دارای مدرک سطح چهار از حوزه‌ی علمیه‌ی قم و از محققان مرکز تحقیقات زن و خانواده است. وی سابقه‌ی ۱۷ سال حضور در درس خارج فقه استادانی هم‌چون آیات استادی، طاهری خرم‌آبادی و عراقی را در کارنامه دارد. علاقه‌ی او به حوزه‌ی علمیه و فقه سنتی تا آنجاست که اطلاق نام «دکتر» بر خود را نیز برنتابیده و از درج آن در کنار نامش ابا داشته است. نظرات سنتی این پژوهشگر حوزه در مسایل فقه زنان، سبب شد تا پرسش‌های نواندیشان این عرصه را با وی در میان بگذاریم. پاسخ‌های نویسنده کتاب‌های سن بلوغ دختران و تقریرات اصول فقه، حکایت از تبحر وی در حوزه‌ی فقه بانوان دارد.

  • ادامه مطلب

 

  • الزام بر حجاب، منافاتی با آزادی بشر ندارد

    حجت ‌الإسلام دکتر محمد حسن حائری یزدی، تحقیقات ارزشمندی را در مقوله حجاب به انجام رسانده است. تألیف حدود ده کتاب و بیش از پنجاه مقاله ‌ی علمی، ما را بر آن داشت تا موضوع اجباری بودن حجاب در اماکن عمومی را با ایشان در میان بگذاریم. عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، در طول گفت ‌وگو تأکید داشت که حکم حجاب از احکام تأسیس و ابداعی اسلام نیست، بلکه از احکام امضایی است، چرا که هیچ جامعه‌ای را در دنیا سراغ نداریم که انسان را بدون پوشش تحمل کند. استادتمام دانشگاه فردوسی مشهد، از مدافعان سرسخت اجباری بودن حجاب در اماکن عمومی است.

  •  

     

     

     

     

     

    حجاب، ضرورت فقهی نیست!

    حجت‌‌الإسلام مهدی مهریزی، از استادان حوزه‌‌ی علمیه‌‌ی قم و استادیار دانشکده‌‌ی علوم حدیث است ومسائل علوم حدیث و مستحدثه، دو حوزه‌‌ی تخصصی مطالعات و پژوهش‌‌های وی را تشکیل می‌‌دهد. در حوزه‌‌ی مسائل مستحدثه، دغدغه مهمش، مسائل مربوط به زنان است. نگارش کتاب‌‌های «زن»، «حجاب»، «زن در سخن و سیره‌‌ی امام علی علیه‌‌السلام»، «بولتن فمینیسم»، «موسوعهالمرأه فی‌‌الأخبار والآثار» و «حقوق زنان»، این دغدغه‌‌ی ایشان را در این حوزه را تأیید می‌‌کند. از ایشان در رابطه با ضروری بودن یا نبودن حکم حجاب پرسیدیم. به باور ایشان، حجاب صرفاً حکمی فقهی است، نه ضرورتی فقهی. لذا نمی‌‌توان منکر حجاب را کافر دانست.

     

    ادامه مطلب

 

 

 

یادداشت

کاش همه ‌ی گناهان، بدحجابی بودند!

حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی (پژوهشگر، نویسنده و استاد سطوح عالی حوزه ‌ی علمیه ‌ی قم) تلاش می‌کند تا پاسخی برای پرسش‌های زیر پیدا کند: بدحجابی یا بی‌حجابی در میان محرمات دینی، چه جایگاهی دارد؟ عالمان دینی باید نسبت به کدام‌یک از گناهان و واجبات شریعت، حساسیت بیشتری نشان دهند؟ حکومت اسلامی در اِعمال اجبار به ترک گناهان یا ترغیب نسبت به ترک گناهان، به چه ترتیبی باید تلاش کند؟

چیستی حجاب و ماهیت مخاطبانش

حجت‌ الإسلام محمدرضا زائری، از افرادی است که سالیان متمادی پیرامون موضوع حجاب بانوان در جامعه به ایراد سخنرانی و نوشتن یادداشت و کتاب پرداخته است. برای آشنایی بیش تر با نظرش در رابطه با حجاب، دو کتاب خود در این مورد، یعنی «حجاب و بی ‌حجاب» و «حجاب و باحجاب» را معرفی می‌کند. یکی از مسایل مورد تأکید وی؛ مسأله ‌ی عدم لزوم حجاب اجباری در سطح جامعه است. در این گفتار، با رجوع به مصاحبه ‌ها و یاداشت ‌ها و دو کتابی که از ایشان موجود است، ریشه‌های این مدعا را بررسی و قضاوت را به خوانندگان می‌سپاریم.

حکم نگاه کردن به زنان بدحجاب

مسئله‌ی نگاه به زنان اهل کتاب، یکی از جزئیاتی است که از دیرباز مورد توجه فقها بوده است. شیخ مفید و شیخ طوسی شاید از نخستین فقهای شیعه باشند که با استناد به برخی روایات در این مسئله، قائل به جواز نظر به موی زنان اهل کتاب شدند.

حد پوشش زنان در مقابل محارم

در فقه، بحث پوشش زنان در برابر سه دسته از مردان، مورد بحث قرار گرفته است: ۱- در برابر مردان نامحرم بالغ ۲- محارم ۳- همسر. آنچه در این نوشته مورد بحث است، حد پوشش زنان در برابر مردان محرم است. پرسشی که مطرح می‌شود این است که آیا داشتن پوشش در برابر محارم لازم است؟ اگر لازم است، حد آن چیست؟

پوشـش و مـسئولیت حکومت در فقه اهل تسنن

حجت‌الاسلام محمدهادی فاضل متولد نجف و از اساتید سطوح عالی فقه و اصول است. او در یکی از آثار خود که در شماره ۳۷ مطالعات راهبردی زنان در سال ۱۳۸۶ منتشر شد، به بررسی لزوم و حدود حجاب در فقه اهل تسنن پرداخته که با توجه به جامعیت آن، فصل‌های سوم و چهارم که به بررسی پوشش در‌ فـقه ‌اهـل تسنن و نیز پوشـش و مـسئولیت حکومت می‌پردازد، برای خوانندگان محترم بازنشر می‌شود.




 

 

 

گزارش

حجاب و پوشش بانوان در ادیان ابراهیمی

مبتکر پوشش، اسلام نیست بلکه قبل از اینکه اسلام نیز وجود داشته است. فطرت پاک بشریت نوع پوشش را همیشه توصیه می‌کرده و اولین چیزی که شاید انسان بعد از آفرینش به آن فکر کرد، این بود که چگونه خودش را بپوشاند. حجت‌الاسلام و المسلمین محمد کاشانی استاد حوزه و رئیس انجمن گفتگوی اسلام و مسیحیت، مسئله پوشش نزد ایرانیان باستان، زرتشتیان، یهودیان را مطرح کرده ضمن اینکه نگاهی هم به وضعیت آن در جامعه امروز غرب دارد.


مشاهده

الزام فقهی و حقوقی حجاب(نشست علمی)

حجت‌الاسلام و المسلمین مهدی مهریزی؛ محقق و استادیار دانشکده علوم حدیث، در میان مقالات و کتاب‌های متعدد در موضوعات مختلف، آثار قابل توجهی در حوزه زن و خانواده دارد که برخی از آن‌ها بیانگر نگاه متفاوت و قابل تأمل این نظریه پرداز است، مانند: آسیب‏‌‎شناسى پژوهش‌‌‏هاى فقهى در مسائل زنان، حجاب، شخصیت و حقوق زن در اسلام، زن و فرهنگ دینى، نواندیشى دینى و مسأله زن، سیرى در «المفصل فی احکام المرأه»، استقلال اقتصادى زن، گستره آزادى زنان از نگاه امام خمینى، تمکین و نشوز در فقه و قانون، حقوق زن از نگاه امام على علیه‌‏السلام، رویکردهاى مذهبى به زن در تاریخ معاصر ایران، رساله‌های فقهی بلوغ دختران، ... .

مشاهده

حجاب در کتب شیعی

گستردگی کتاب‌ها و مقاله‌هاو تنوع موضوع‌های مطرح شده در زمینه‌ی حجاب، بسیار است، لذا در این نوشتار کوتاه فقط به کتاب‌ها و مقاله‌هایی که صرفاً رویکرد فقهی به مسأله‌ی حجاب داشته‌اند، بسنده می‌کنیم.


مشاهده

حجاب و پوشش بانوان در ایران باستان

پوشش بانوان در هر دوران، نمادی از جایگاه زن در هر فرهنگ و تمدن است. با یک نگاه کلی به تاریخ درمی‌یابیم که زن در مشرق زمین پوششی کامل‌تر نسبت به زنان غربی داشته است و با مطالعه در تاریخ درمی‌یابیم، نگاه به زن در ایران، با نگاه به زن در غرب تفاوت داشته است و نحوه‌ی پوشش ایرانیان حتی قبل از ورود اسلام به ایران بسیار کامل و در واقع منحصر به فرد بوده است که شاید نمونه‌ی آن را به این شکل نتوانیم در اقوام و مناطق دیگر پیدا کنیم.

مشاهده

نقد و بررسی

نقدی تفصیلی بر کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)

پایگاه تحلیلی- خبری مهرخانه که در راستای ترویج و تبلیغ گفتمان انقلاب اسلامی در حوزه زنان و خانواده فعالیت دارد، در سال ۱۳۹۲ درنظر داشت تا مناظره‌ای میان امیرحسین ترکاشوند نویسنده‌ی کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر صلی‌الله علیه‌وآله» و مجید دهقان، عضو هیئت علمی «گروه فقه و حقوق مرکز تحقیقات زن و خانواده» برگزار کند، اما به دلایلی محقق نشد. لذا بر آن شد تا سلسله نقدهای حجت‌الاسلام دهقان به این کتاب را به تدریج منتشر نماید.

مشاهده

حجاب در آیات و روایات

حجت‌الاسلام دکتر حسین سوزنچی، دانشیار دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام در گروه علوم اجتماعی است و آثار متعدد و متنوعی در علوم اسلامی و انسانی دارد که از آن جمله می‌توان به فلسفه حجاب در اسلام، حجاب در آیات و روایات؛ نقدی بر کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر صلی‌الله علیه و آله» اشاره کرد.

مشاهده
تگ های مطلب:
ارسال دیدگاه

  • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
    heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
    winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
    worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
    expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
    disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
    joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
    sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
    neutral_faceno_mouthinnocent

عکس خوانده نمی شود