عضو انجمن ناشران دانشگاهی:وضعیت بازار كاغذ به شدت بحرانی است

چکیده:

تا امروز ده‌ها ناشر برای خروج از این صنف اقدام كرده‌اند/ قیمت كاغذ به بندی 76 هزار تومان رسیده است/ اگر بنای قیمت كاغذ را واردات آن با دلار 2 هزار تومانی بگذاریم، قیمت هر بند از كاغذ بیشتر از 40 هزار تومان نمی‌شود.

ایلنا: بحران در بازار كاغذ هر روز ابعاد گسترده‌تری پیدا می‌كند و دامن‌گیر تمام بخش‌های مربوط به حوزه‌ی چاپ و نشر كتاب شده است.

علی‌اكبر تورانیان؛ عضو هیات مدیره انجمن ناشران دانشگاهی، مدیر انتشارات شهراب و عضو هیات مدیره‌ی انتشارات آینده‌سازان، شرایط كاغذ را بسیار بحرانی دانست و به ایلنا گفت: وضعیت فاجعه‌آمیز كاغذ، ناشران كتاب‌های دانشگاهی هم مانند سایر ناشران با بحران ادامه‌ی حیات روبرو كرده است. قیمت هر بند كاغذ به 76 هزار تومان رسیده و دست تمامی ناشران برای تولید كتاب بسته مانده است.

وی از بی‌توجهی مسئولان به شدت گله كرد و گفت: ناشران و به خصوص ناشران كتاب‌های دانشگاهی، نقش بسیار بزرگ و مهمی در رشد فرهنگ و دانش جامعه دارند، اما در این شرایط بحرانی هیچ‌كس به فكر ما نیست. بعد از گندم كه قوت و غذای اصلی مردم است، كاغذ یكی از مهمترین كالاهای اساسی به حساب می‌آید. متاسفانه كاغذ به حال خود رها شده و به دلیل سوء مدیریت یا بهتر بگویم عدم مدیریت، این بحران هر روز گسترده‌تر می‌شود.

عضو هیات مدیره انجمن ناشران دانشگاهی ادامه داد: اگر كاغد در داخل كشور نبود و واردات آن ممنوع شده بود، این شرایط طبیعی و قابل قبول بود، اما من اطلاع دارم درحال حاضر كاغذ به مقدار كافی در انبارهای ما وجود دارد و واردات كاغذ در حدی بوده كه به جرات می‌توان گفت تا پایان امسال كاغذ مصرفی داخل، در انبارها وجود دارد و آمار واردات كاغذ از طریق گمرك گویای این قضیه است. با این شرایط، وجود بازار سیاه و مافیای اقتصادی و احتكار در این بازار و عدم نظارت بر این جریان، قیمت‌ها را به این سطح رسانده و افراد سودجو و فرصت‌طلب همچنان چشم طمع بر این بازار دارند و درصدد افزایش بیش از پیش قیمت‌ها هستند. فروشنده‌های كاغذ تمایل چندانی برای فروش آن ندارند، چون می‌دانند كه باز هم قیمت بیشتر می‌شود و عجله‌ای برای فروش ندارند. خرید كاغذ قبلآ به صورت چكی صورت می‌گرفت، اما امروز كاغذفروشان با چك تاریخ روز هم با منت كاغذ را به ناشران می‌فروشند.

مدیر انتشارات شهراب، در مورد غیرواقعی بودن قیمت كاغذ گفت: اگر بنای قیمت كاغذ را واردات آن با دلار 2 هزار تومانی هم بگذاریم، قیمت هر بند از كاغذ نباید بیشتر از 40 هزار تومان باشد. امروز وقتی قیمت به بندی 76 هزار تومان رسیده، این رقم به شدت غیرواقعی‌ست و جریانات دلالی بازار را می‌چرخانند. بازارهای كاذب باعث شكل گرفته، بسیاری از فروشندگان كاغذ را نمی‌فروشند، دست به شایعه‌سازی می‌زنند و باعث بحران‌سازی می‌شوند. مساله‌ی دیگر افزایش قیمت كاغذ داخلی‌است. البته كاغذ تولید داخل بخش كوچكی از بازار را تامین می‌كند، اما دلیل بالا بودن قیمت آن مشخص نیست. این كاغذ كه وارداتی نیست تا قیمت آن را متاثر از افزایش قیمت ارز بدانیم.

تورانیان ادامه داد: مشخصآ كمترین كنترلی بر بازار وجود ندارد و دلالان كوچكترین هراسی از اقدامات خود ندارند. اداره‌ی تعزیرات به خار و بار فروشی‌ها سركشی می‌كند و كوچكترین اجناس را هم كنترل می‌كند، اما در مورد بازار كاغذ شاهد این رفتارها نیستیم. یعنی ارزش كاغذ از خار و بار هم كمتر است؟

وی در خصوص این‌كه متولی اصلی این مساله چه كسی‌ است گفت: ما بارها شرایط را به گوش مسئولان وزارت ارشاد رسانده‌ایم و از آن‌ها به عنوان مسئول حوزه‌ی فرهنگ تقاضای رسیدگی كردیم، اما آن‌ها در جواب صرفآ به گفتن این‌كه «ارشاد مسئول حوزه‌ی تهیه و توزیع كاغذ نیست» اكتفا كرده‌اند. البته مسئول اصلی تعدیل بازار، وزارت صنعت، معدن و بازرگانی است كه آن‌ها هم حركت خاصی در راستای تعدیل بازار انجام نمی‌دهند.

عضو هیات مدیره‌ی انجمن ناشران دانشگاهی ادامه داد: ما در همه‌ی شرایط حامی دولت بوده‌ایم و با تحریم‌ها هم به مقابله پرداخته‌ایم و تا آخرین لحظه از كشورمان دفاع می‌كنیم، اما دولت باید در مقابل مردم پاسخ‌گو باشد كه چرا وضعیت به این شكل درآمده است. مسئولان بر مساله‌ی كنترل قیمت كاغذ و رفع مشكلات تاكید دارند، اما امروز شرایط به این ترتیبی‌ست كه می‌بینید و باید از مسئولان پرسید كه چرا به تاكیدات مقام معظم رهبری عمل نمی‌كنند.

بحث بالا رفتن قیمت مرغ و دخالت دولت برای تعدیل بازار آن، مساله‌ای بود كه تورانیان به آن اشاره كرد و گفت: ما شاهد بودیم كه در زمان مساله‌ی گرانی مرغ آن همه سر و صدا به پا شد و دولت با تمام توان سعی در پائین آوردن قیمت آن كرد و با واردات گسترده و راهكارهای دیگر اهمیت آن را نشان داد. در موارد مشابه دیگری مثل لبنیات و نان و مواد غذایی دیگر هم شاهد همین رفتار هستیم. حال سوال من این است كه اهمیت كاغذ از شیر و پنیر و مرغ كمتر است؟ ناشر ایرانی نمی‌تواند كتاب چاپ كند و بسیاری از ناشرین كارهای خود را واگذار كرده‌اند و در پی تغییر شغل هستند، از سوی دیگر دانشجوی ایرانی نمی‌تواند كتاب بخرد، مسئول این‌ها چه كسی است؟ چرا برای مساله‌ی فرهنگ و دانش اهمیتی قائل نیستیم؟

وی تصریح كرد: من به عنوان ناشر كتاب‌های دانشگاهی خودم را در مقابل دانش‌آموزان و دانشجویان مسئول هستم، اما وقتی شرایط برای ناشران سخت‌ شود و ادامه‌ی كار ممكن نباشد، بسیاری از ناشران مجبور به تغییر شغل می‌شوند و به دنبال كارهای كاذبی مثل بازار سكه و ارز می‌روند. در این مدت چاپ كتاب‌های انتشارات ما به یك سوم قبل رسیده كه آن هم با سختی بسیار زیادی انجام می‌شود. من با تمام وجودم می‌گویم كه به داد كاغذ برسید تا ناشران ما از این بخش خارج نشوند. در این شرایط حساس كه باید از كشور دفاع كنیم.

مدیر انتشارات شهراب نقش كتاب‌های دانشگاهی را در پیشرفت‌های بشر انكار نشدنی دانست و گفت: تمام پیشرفت‌های ما مدیون و مرهون كتاب است. كتاب‌های درسی كه در ایران چاپ می‌شوند كاملآ به روز هستند و دانشجوی ایرانی، همان مباحثی را می‌خواند كه یك دانشجو در آمریكا و اروپا در اختیار دارد. این ساز و كار مناسب دارد از ما گرفته می‌شود. چاپ یك كتاب 800 صفحه‌ای برای ما در حدود 50 هزار تومان هزینه ایجاد می‌كند و این به هیچ وجه قابل قبول نیست. دیگر كسی با این قیمت كتاب را نمی‌خرد و ما هم كتاب را با این قیمت تولید نمی‌كنیم. ما در مقطع حساسی قرار داریم و ترم تحصیلی دانشجویان و دنش‌آموزان در حال آغاز شدن است و آن‌ها نیاز به كتاب دارند، باید حركتی بزرگ برای جبران این مشكل صورت بگیرد.

تورانیان ادامه داد: ثمره‌ی این اتفاقات چیزی جز به وجود آمدن بازارهای سیاه برای تهیه كتاب نیست. میلیون‌ها دانش‌آموز و دانشجو به دلیل گرانی كتاب با مشكل تهیه آن روبرو می‌شوند. تا امروز ده‌ها ناشر برای واگذاری كتاب‌های خود اقدام كرده‌اند و برخی هم در حال خروج از این صنف هستند. سال‌ها طول كشیده تا یك انتشارات به مرحله‌ی فعلی برسد و تجربیات زیادی بیاندوزد. تعطیلی هر انتشارات‌، خلائی بسیار بزرگی در این قسمت ایجاد می‌كند. بسیاری از ناشران به مولفان جواب منفی می‌دهند و نویسندگان و مترجمان ما هم در میان آسیب‌های زیادی می‌بیند.

عضو هیات مدیره‌ی انجمن ناشران دانشگاهی در پایان گفت: ما نیاز به یك حركت بزرگ داریم تا از این وضعیت نجات پیدا كنیم و فرهنگ و دانش كشور را هم نجات دهیم.

منبع: ایلنا