ويترين كافی براي عرضه كتاب‌ موجود نيست

مدير موسسه بوستان كتاب با اشاره به ركود نسبي بازار نشر در فصل تابستان، مهمترين عامل ايجاد اين ركود را كمبود فروشگاه‌هاي كتاب‌فروشي در مقايسه با ميزان انتشار كتاب‌ دانست و بيان داشت: آموزش حرفه‌اي فروشندگان كتاب و ايجاد انگيزه براي افزايش تعداد كتابفروشي‌ها مي‌تواند از عمده‌ترين راهكارها باشد.

حجت‌‌الاسلام محمدكاظم شمس، در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، ضمن بيان اين مطلب اظهار داشت: در دو ماه گذشته بازار نشر كتاب از ركودي نسبي در مقايسه با سال گذشته در همين زمان مواجه بود. جداي از مسايل اقتصادي و برخي از امور سياسي جامع،ه مسايل گوناگون فرهنگي و اجتماعي ديگري نيز در اين ركود نقش داشتند. وي با اشاره به اين كه اغلب فروش‌هاي اين موسسه فرهنگي و انتشاراتي را خريداران عمده تشكيل مي‌دهد، اعلام كرد: با وجود اين كه در سال جاري بيشترين ميزان فروش موسسه بوستان كتاب از فروشگاه‌ها و به صورت غير عمده بوده است، كاهش قابل ملاحظه‌اي نسبت به سال قبل مشاهده مي‌شود. حجت‌‌الاسلام شمس افزود: در اين شرايط بسياري از ناشران ناگزير به كاهش و سبك ‌كردن يا حتي توقف كارهاي خود شده‌اند تا بازگشت سرمايه داشته باشند. بوستان كتاب نيز برخي از بازچاپ‌هاي خود را كاهش داده است و با كاهش ميزان چاپ سعي در عمل كردن به تعهدات خود به مولفان و نويسندگان دارد. وي اظهار داشت: اين شرايط موجب شد تنها بتوانيم طي دو ماه گذشته به 60 درصد از برنامه‌ها و طرح‌هاي چاپ و انتشار كتاب جامه عمل بپوشانيم. از دو ماه گذشته تاكنون ـ كه بيشترين اين ميزان به تيرماه اختصاص دارد ـ موفق به انتشار 80 كتاب در حوزه دين، احكام، اخلاق اسلامي، كتاب‌هاي تفسيري و ... شده‌ايم. ناشر حوزه دين و انديشه پر مخاطب‌ترين اثر اين موسسه فرهنگي را همانند فصل گذشت كتاب «اسلام و الگوی مصرف؛ درآمدی بر کم و کیف مصرف بر اساس فقه و اخلاق اسلامی» نوشته حجت‌الاسلام دكتر علي اكبر كلانتري خواند و گفت: اين كتاب به دليل نامگذاري سال جاري با عنوان سال اصلاح الگوي مصرف تاكنون در شمار پرمخاطب‌ترين آثار موسسه قرار داشت؛ به‌گونه‌اي كه به چاپ دهم رسيد. به دليل اين كه بحث‌هاي استدلالي براي حوزويان و دانشجويان داشت، تلخيصي از آن با عنوان «گزيده‌اي از اسلام و الگوی مصرف» را براي استفاده عموم مردم منتشر كرديم. اين كتاب به چاپ دوم رسيده است. همچنين كتاب «آلبوم خانواده» به قلم محبوبه زارع دومين كتاب پرفروش اين موسسه در فصل تابستان محسوب مي‌شود. وي در پاسخ به اين كه «به عنوان يكي از ناشران فعال در حوزه دين و نشر آموزه‌هاي وحياني، راهكار مقابله با ركود نسبي بازار نشر را در چه مي‌دانيد» اظهار داشت: مهمترين مشكلي كه در وضعيت كنوني احساس مي‌شود، نبودن ويترين كافي براي عرضه كتاب‌هاي منتشر شده، است. در حقيقت تعداد كتاب‌فروشي‌ها محدودتر از كتاب‌هايي است كه منتشر مي‌شود. حجت‌‌الاسلام شمس عنوان كرد: مسوولان بايد براي فروشگاه‌هاي كتاب به ويژه فروشگاه‌هاي بزرگي كه در اين زمينه فعاليت‌دارند، با ايجاد تسهيلات، جاذبه‌هايي را ايجاد كنند تا از اين طريق زمينه‌ براي ايجاد و گسترش كتابفروشي‌ها به وجود آيد. وي با اشاره به ضرورت كاهش يا حذف عوارض و ماليات حتي براي برهه‌ زماني مشخص ويژه فعالان اين حوزه، گفت: مسوولان مي‌توانند با ايجاد تسهيلات حتي افرادي را كه به تنهايي توانايي ايجاد فروشگاه‌هاي بزرگ كتاب را ندارند، ترغيب كنند تا به صورت مشاركتي به تأسيس فروشگاه‌هاي بزرگ يا زنجيره‌اي كتاب بپردازند. اين فروشگاه‌ها علاوه بر وسعت ارايه كتاب‌ها و آثار متعدد، از نفوذ بالايي نيز برخوردار خواهند بود و به ايجاد شغل در جامعه كمك فراواني خواهند كرد. مدير موسسه فرهنگي بوستان كتاب، محدود بودن عرضه كتاب در تهران و ديگر شهرها را از معضلات حوزه نشر كتاب خواند و بيان كرد: دلايل متعددي موجب ركود فروش كتاب شده است. به‌طور مثال، اقتصاد صنعت نشر از بسياري از مشاغل عقب‌تر است، در حالي كه مي‌تواند از رشد بسيار بالايي برخوردار باشد. يكي از دلايل اين امر، استفاده از فروشندگان ناآگاه و آموزش نديده در زمينه فروش و عرضه كتاب است. وي با اشاره به نمايشگاه‌هاي گوناگوني كه در طول سال و مناسبت‌هاي گوناگون برگزار مي‌شود، اظهار داشت: در اين زمينه بايد اقدامات حرفه‌اي صورت گيرد. نحوه برخورد و تعامل يك فروشنده كتاب نسبت به فروشندگان ساير مشاغل بايد متفاوت باشد و فرهنگ عرضه كتاب بايد تصحيح شود. در برخي كشورها، مدارس آموزش چاپ و نشر و حتي رشته‌هاي دانشگاهي اين صنعت براي آمادگي بيشتر جوانان و نوجوانان براي ورود به اين عرصه ايجاد شده‌اند، اما متأسفانه در ايران تنها رشته دانشگاهي چاپ را داريم و در رشته نشر، آموزش‌ صورت نمي‌گيرد. ناشر كتاب‌هاي حوزه دين و انديشه بحث‌هاي تبليغاتي، نحوه تعامل با مخاطبان و خريداران كتاب،‌ نحوه برخورد با رقيبان و ... را از مهمترين عوامل موثر در پيشرفت عرضه و نشر كتاب دانست و بيان كرد: وقتي آموزش‌هاي لازم در اين زمينه انجام نشود، فروشندگان از طريق روش‌هاي سليقه‌اي‌، تجربي و برخي آموزه‌ها كه به صورت سينه به سينه نقل شده‌اند، به فعاليت خود ادامه مي‌دهند، در صورتي كه اين حوزه نيازمند افرادي است كه آموزش‌هاي لازم را براي تعامل با افراد گوناگون عرصه‌هاي كاري خود ديده باشند.

حجت‌‌الاسلام شمس خاطرنشان كرد: اگرچه عرضه كتاب، عرصه‌اي فرهنگي است، اما مانند بخش‌هاي تجاري بايد در زمينه تبليغات، ارتباطات، توليدات و ديگر بخش‌هاي آن از ابتدا آموزه‌هاي حرفه‌اي به دست‌اندركارانش ارايه شود تا در مدارج بالاتر شاهد نتايج بهتري باشيم.

نشانی این مصاحبه:

http://ibna.ir/vdcbg8ba.rhbw9piuur.html