5 دانشگاه برتر کشور در تولید علم

رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز تعداد مدارک منتشر شده از سوی محققان ایرانی در پایگاه استنادی اسکوپوس را در چهار ماه اول سال 2016 میلادی، 14 هزار و 717 مدرک ذکر کرد و گفت: رشته علوم پزشکی با تولید 10 هزار و 537 مدرک پرکارترین رشته‌ دانشگاهی در تولید علم بوده و دانشگاه آزاد اسلامی با نمایه سازی 4 هزار و 422 مدرک سهم بیشتری در تولید علم کشور را داشته است.

به گزارش "پایگاه اطلاع رسانی کتاب ناب" به نقل از دکتر جعفر مهراد در گفت‌وگو با خبرنگار علمی ایسنا، با بیان این که پایگاه استنادی اسکوپوس دومین نظام استنادی جهان است، افزود: این پایگاه ده‌ها میلیون چکیده از بیش از 5 هزار ناشر بین المللی را تحت پوشش خود دارد و این پایگاه علاوه بر نمایه سازی استنادی مقالات علمی، صفحات وب و پروانه‌های ثبت اختراعات را نیز کنترل می‌کند.

وی با تاکید بر این که در این پایگاه استنادی امکان جستجو موضوعی وجود دارد، خاطر نشان کرد: جستجو در این پایگاه بر اساس زمان، نوع مدرک و محدوده موضوعی است و به دلیل ویژگی‌هایی که این پایگاه برای دسترسی به عناصر تولیدات علمی در دسترس کاربران قرار می‌دهد، از جذابیت خاصی برخوردار است.

مهراد با اشاره به وضعیت مطلوب ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس، اظهار کرد: با گذشت چهار ماه از آغاز سال 2016 میلادی این پایگاه داده‌هایی با درصد اطمینان بالایی را از تولیدات علمی کشورها منتشر کرده و این اطمینان بالا به دلیل روزآمدی داده‌های این پایگاه استنادی است.

وی با اشاره به وضعیت تولیدات علمی ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس، یادآور شد: در بازه زمانی 4 ماه اول سال 2016 میلادی تعداد مدارکی که از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی ایران در این پایگاه به ثبت رسیده، به 14 هزار و 717 مدرک رسیده است.

به گفته این چهره ماندگار علمی از کل 14 هزار و 717 مدارک علمی منتشر شده از ایران، تعداد 12 هزار و 688 مورد به مقاله‌های علمی منتشر شده در مجلات بین المللی اختصاص دارد،‌ تعداد 961 مقاله زیر چاپ است و بقیه به مطالب مروری و مقاله‌های همایش‌ها مربوط می‌شود.

رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز اضافه کرد: با احتساب بازه زمانی 4 ماه، کل مدارک ایران در نظام استنادی اسکوپوس در سال‌های گذشته به 355 هزار و 196 مدرک بالغ می‌شود.

وی به تفکیک سال‌های انتشار مدارک محققان ایرانی در این پایگاه اشاره کرد و با تاکید بر این که تولیدات علمی ایران بر اساس داده‌های این پایگاه استنادی روند رو به رشدی دارد، گفت: نتایج به دست آمده از این پایگاه به این شرح است:

مهراد تاکید کرد: آمار سال 2015 میلادی که به 40 هزار و 556 مدرک رسیده است، طی ماه‌های آینده پس از آن که نمایه سازی نشریات تکمیل شود، کامل‌تر خواهد شد.

به گفته وی، تعدادی از مجلات تاخیر در انتشار دارند و برخی دیگر نیز دیرتر به دست پایگاه اسکوپوس می‌رسند.

وضعیت دانشمندان ایرانی در پایگاه اسکوپوس

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، همچنین به دانشمندان ایرانی با بیشترین تعداد مدارک منتشر شده در این پایگاه استنادی اشاره کرد و یادآور شد: در سال 2015 فریدون عزیزی با تولید 84 اثر از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مسعود صلواتی نیا از دانشگاه کاشان با تولید 82 اثر ثبت شده در اسکوپوس پرتولیدترین پژوهشگران دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور به شمار می‌روند.

پرکارترین رشته‌های دانشگاهی در اسکوپوس

مهراد با اشاره به پرکارترین رشته‌های دانشگاهی ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس، ادامه داد: پرکارترین رشته‌های دانشگاهی در تولید علم به ترتیب عبارتند از:

رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز یادآور شد: از کل 40 هزار و 556 مدرک تولید شده در سال 2015 میلادی تنها تعداد 35 هزار و 431 مورد به مقالات علمی تعلق دارد.

آمار تولیدات علمی دانشگاه‌ها

مهراد به بیان آمارهای مربوط به تولیدات علمی دانشگاه‌های دولتی و خصوصی پرداخت و افزود: تعداد دانشگاه‌های دولتی و خصوصی ایران طبق آمارهای جدید به 2 هزار و 600 موسسه می‌رسد و در این بین برخی از دانشگاه‌ها نسبت به بعضی دیگر در تولید علم سهم بیشتری داشته‌اند.

به گفته وی 5 موسسه‌ای که به ترتیب رتبه‌های یک تا پنجم تولید علم کشور را به خود اختصاص داده‌اند به شرح ذیل است:

این چهره ماندگار با بیان این که استادان پژوهشگر در دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی با مشارکت همکاران خود از داخل و خارج از کشور تلاش می‌کنند تا در پیشرفت‌های ملی نقش ایفا کنند، اظهار کرد: به عنوان مثال از فریدون عزیزی تعداد 795 مدرک در اسکوپوس به ثبت رسیده است و این آثار توسط بیش از 150 نویسنده همکار تولید شده است، ضمن آن که به 795 مدرک فریدون عزیزی 7 هزار و 137 مدرک استناد کرده‌اند.

مهراد، تعداد استنادهای فریدون عزیزی را هزار و 58 مدرک عنوان کرد و یادآور شد: عمده موضوعاتی که فریدون عزیزی تحقیق و پژوهش کرده است، شامل پزشکی، بیوشیمی، ژنتیک و بیولوژی مولکولی است.

وی شاخص اچ (میزان بهره‌وری و تأثیرگذاری علمی) این پژوهشگر پرکار را 48 ذکر کرد.

رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز همچنین به تولیدات علمی مسعود صلواتی نیا اشاره کرد و گفت: وی که در حوزه علم نانو فعال است، تاکنون تعداد 597 اثر در اسکوپوس نمایه سازی کرده است. آثار این پژوهشگر توسط 5 هزار و 128 مدرک مورد استناد قرار گرفت و تعداد استنادها در کل 10 هزار و 624 مورد بالغ می‌شود.

مهراد، شاخص اچ این محقق ایرانی را 51 دانست.

این چهره ماندگار علمی اضافه کرد: پایگاه استنادی اسکوپوس گرچه خود در سال 2004 میلادی توسط بنگاه انتشاراتی الزویر در هلند تاسیس شده است، ولی نمایه سازی آثار علمی را به گذشته‌های دور برده و از سال 1877 تولیدات علمی دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی را تحلیل استنادی می‌کند.

به گفته وی، تعداد تولیدات علمی ایران در سال 1877 تنها دو مورد ثبت و گزارش شده است.

منبع: ایسنا