روحانی در مراسم 16اذر دانشگاه شریف: هیچکس نباید خود را مستثنی از سوال ملت بداند/ ما فضای امن می خواهیم نه فضای امنیتی

متن سخنان رییس جمهوری به مناسبت 16 آذر در دانشگاه صنعتی شریف

رییس جمهوری همزمان با 16 آذر ، در جمع دانشگاهیان در دانشگاه شریف با اشاره به اینکه "دانشگاه نیازمند فضای امن و نه فضای امنیتی است"، گفت: معیار اقتدار نظام سرمایه اجتماعی است و به شما اطمینان می‌دهم که راه دولت یازدهم نسبت به دانشگاه و دانشجو و وزارت علوم تغییر نکرده است.

متن سخنان حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی به این شرح است:

 بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین

بسیار روز زیبا و فرصت مغتنمی برای من و همراهان در این جمع پرشور بود.

16 آذر روز دانشجو روز دانشگاه روز استقلال طلبی، روز آزادی‌خواهی و روز ایستادگی نخبگان ملت و دانشجویان در برابر استعمار و استبداد بود. 16 آذر به سال 32 یا هیچ مقطع زمانی محصور نخواهد شد. 16 آذر یک روز تاریخی برای دانشگاه، دانشجو و ملت بزرگ ایران است. دوران تاریک و سیاهی بود چند ماه بیشتر از کودتای 28 مرداد نگذشته بود اما آن سه قهرمان در برابر لوله‌های تفنگ ایستادند و بالاخره راهی را برای جوانان ما ترسیم کردند که در نهایت به 22 بهمن سال 57 یعنی روز استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی منتهی شد.

هم این روز را گرامی می‌داریم و هم بر آن شهیدان درود می‌فرستیم و هم بر همه شهدای دوران انقلاب اسلامی شهدای دانشجو و اساتید و دانش‌آموز و همچنین دانشجویان شهیدی که در دوران دفاع مقدس از کشور و عزت و استقلال این سرزمین به خوبی دفاع کردند و همچنین بر همه دانشجویان عزیزی که امروز با قامتی استوار و با زبانی منتقدانه برای دفاع از کشور خودشان  ایستادگی می‌کنند و درود و سلام بر همه آن شهیدانی که دانشگاه را متحول کردند.

طالقانی‌ها، بهشتی‌ها، مطهری‌ها، مفتح‌ها، بازرگان‌ها و دکتر شریعتی‌ها همه آنهایی که برای دانشگاه، برای علم، برای آزادی در برابر استبداد و استعمار ایستادگی کردند.

البته در سال‌های گذشته هم موفق بودم 16 آذر را در یکی از دانشگاه‌ها و در حضور دانشجویان و اساتید باشم ، سخنان و نقد آنان را بشنوم و امسال خوشحالم که در یک دانشگاه پرآوازه به نام شریف حضور پیدا کردم.

دانشگاه، دانشجو، استاد، علم و فناوری و تحقیق و بویژه دانشگاه‌های برتر فخر و افتخاری برای فرهنگ این سرزمین و برای ملت بزرگ ایران است. البته قبل از اینکه در جمع شما حاضر شوم در جمع مسئولین دانشگاه نشستی داشتم؛ نکاتی که مربوط به توسعه علمی در همه دانشگاه‌های کشور و از جمله مسایل این دانشگاه بود، مطرح شد. من به آنها و به شما قول دادم که ان شاءالله در سال آینده مشکلاتی که در جلسه مطرح شد واز جمله مشکلات دانشگاه شریف را دنبال کنم و ان شاءالله به وعده‌ام عمل خواهم کرد.

اولاً بسیار متشکرم از همه آنهایی که پشت این تریبون امروز سخن گفتند به نام تشکل‌های مختلف، نقد و انتقاد کردند، تشویق کردند، برخی نقاط قوت و ضعف دولت را برشمردند.

شاید بهترین جایی که باید قدرت نقد شود دانشگاه است. اگر قدرت در هر کشوری مورد انتقاد و سؤال قرار نگیرد به انحراف و استبداد خواهد کشید. تمام مسئولین کشور مستقیم یا غیرمستقیم افتخار دارند که منتخب ملت بزرگ و از طریق آراء مردم بر مسند قدرت تکیه زدند. هیچ مقامی در جمهوری اسلامی ایران نداریم که مقام انتخابی نباشد. این تهمت است که برخی می‌گویند در ایران مقامات بر دو دسته تقسیم می‌شوند برخی انتخاب و برخی انتصاب می‌شوند. همه یا با آرای ملت مستقیم و یا غیرمستقیم انتخاب می‌شوند.

اما در عین حال همه مسئولین و اساس مسئولیت؛ اصلا مسئولیت از کلمه سوال می‌آید همه باید مورد سؤال قرار گیرند. هیچ کس نباید خود را مستثنی از سؤال ملت بداند و همه باید به سؤال مردم و پاسخ گویی در برابر سؤال مردم افتخار کنند که افتخار هم می‌کنند. البته حالا نقد برخی از قوا برخی از نهادها یک کمی سخت و مشکل است فعلاً از دولت و رییس جمهور شروع کنید.

(شعار در حمایت از رییس جمهور) متشکر از الطاف شما هستم و دولت یازدهم اگر چیزی دارد و اگر پیشرفتی کرده فقط در سایه حمایت مردم به ویژه جوانان و دانشجویان بوده و تردیدی ندارم حمایت‌ها، هدایت‌ها و نقدهای شما که همه انتقادات را دلسوزانه می‌دانم و البته اگر برخی از لحن‌ها کمی نرم‌تر شود بهتر و قشنگ‌تر است. (تشویق حضار) اساساً این اعتدال که می‌گوییم در نقد هم باید اعتدال مراعات شود. امیرالمومنین فرمودند: ( هلِك فِيَّ صِنفان مُحِبٌّ مُفْرِطٌ ، و مُبغِضٌ مُفَرِّطٌ ) امیرالمونین فرمود: راجع به من دو گروه خود را به هلاکت و نابودی انداختند چه آنهایی که علی را افراطی دوست دارند بی‌حد و مرز و گاهی تا حد خدایی او را می‌برند و غلو می‌کنند و آنهایی که با افراط با علی کینه ورزی می‌کنند.

در انتقاد هم بایدافراط نباشد در تعریف هم نباید افراط باشد همه باید معتدلانه و میانه‌رو در همه امور باشد.

در عین حال انتقاد مفید است در این جمع مسئولین دولتی حضور داشتند خود من هم شنیدم باز هم باید فرصت‌هایی فراهم شود تا نقد و انتقادهای را من و مسئولین بشنویم و اشکالات خودمان را اصلاح کنیم ما هیچ کدام معصوم و بی خطا نیستیم اما درعین حال تلاش ما بر این است که گام‌هایی را به نفع مردم برداریم.

هر کجا موفق بودیم آن جایی موفق بودیم که مردم به صحنه آمدند در بحث هسته‌ای آن وقتی ما موفق شدیم که مردم به صحنه آمدند. مردم در انتخابات سال 92 مسأله هسته‌ای را به بحث گذاشتند و این آغاز پیروزی ملت بود. موضوع هسته‌ای در انتخابات 92 به بحث و نقد گذاشته ‌شد و آثار تحریم مورد بررسی قرار ‌گرفت و راه حل مسأله مورد بحث قرار ‌گرفت و مردم در انتخابات 92 به هسته‌ای هم رأی دادند، چون مورد بحث قرار گرفت.

به هر حال با آمدن مردم به صحنه و بحث در باره موضوع هسته ای ، راه باز شد تا ما بتوانیم راهی را برای حل و فصل این مسأله بیابیم.

و باید راهی را می گشودیم که از طریق آن فشار را از دوش مردم برداریم. من نکته‌ای را دوستانه محضر همه اساتید و دانشجویان عزیز و  محققین عرض می‌کنم؛ ما باید در مفاهیم و موضوعات به اجماع نظر برسیم حتی در موضوعات و مفاهیمی که به نظر ما ساده می‌آید راجع به عدالت باید به وحدت نظر برسیم که یعنی چه؟ راجع به مبارزه با استعمار و ایستادگی در برابر استعمار باید به وحدت نظر برسیم. راجع به منافع ملی و حاکمیت ملی باید به وحدت نظر برسیم و حتی راجع به خود دانشگاه باید به وحدت نظر برسیم. دانشگاه برای چیست؟، فلسفه وجودی آن برای چیست و برای چه تأسیس شده است؟ همانطور که از اسم آن پیدا است آیا محل دانش است ، آیا دانشجو همانطور که از اسمش پیداست باید طالب علم و دانش باشد یا درکنار علم و دانش امور دیگری هم مورد ضرورت است. مسایل اجتماعی، سیاسی باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

آیا راجع به مفهوم دانشگاه،دانشجو، منافع ملی، عدالت و امثال اینها حتی علم و صنعت و فناوری و اینها در کشورهای دیگر هم هنوز محل اختلاف است برای مثال در فرانسه اگر این فرد و یا آن فرد سر کار بیاید راجع به مفهوم دانشگاه و علم و وظایف دانشجو اختلاف نظر بوجود می‌آید و یا اینکه به اجماع نظری رسیده‌اند.

این اجماع به ما کمک می‌کند و این اجماع را شما و اساتید و دانشجویان عزیز باید بوجود بیاورند. اینکه ما در برابر دیگران باید بایستیم حرف درستی است، ما باید به توان ملی مان تکیه کنیم و باید مشکلات کشور را با امکانات داخلی مان حتی الامکان حل کنیم، کاملاٌ درست است،  اما آیا معانی این حرف ها این است که ما با دنیا حرف نزنیم و  اگر ما مشکلی با دنیا داریم تا مرز جنگ پیش برویم و  بگوییم در جنگ یا پیروز می‌شویم یا نه!

فرض بگیرید در آن جنگ در برابر همه دنیا هم پیروز می‌شویم ان شاءالله اگر روزی هم توطئه‌ای ولو جهانی علیه کشور ما باشد ما می‌ایستیم و پیروز می‌شویم به حول و قوه الهی اما آیا جنگ نباید آخرین راه حل باشد؟

اختلاف نظر اینها است وگرنه هیچ کس تردید ندارد که زمانی ممکن است جنگ را بر ما تحمیل کنند و ما باید قدرت نظامی داشته باشیم .  در اینها بحثی نیست. بعضی ها فکر می‌کنند دولت یازدهم دولت لبخند، منطق، مذاکره و گفتگو در دنیا است. اما در ساخت سلاح و بنیه دفاعی کمتر توجه کرده است. من یکبار این را اعلام کرده‌ام. این دولت در طول دو سال در بنیه دفاعی و در سلاح‌های راهبردی کاری که انجام داده به اندازه 10 سال قبل بوده است.

بنابراین معنایش این نیست که ما داریم مذاکره می‌کنیم، بنیه دفاعی مان را قوی نکنیم و به این مفهم نیست که هیچوقت نباید به فکر جنگ باشیم. ما همیشه باید آماده باشیم و اتفاقا  اگر ما آمادگی کامل داشته باشیم جنگ رخ نمی دهد و به ما تحمیل نمی‌شود. باید توانمند و قدرتمند باشیم همزمان با پیروزی در مذاکرات برجام ما مهم‌ترین موشک‌مان را آزمایش کردیم و شما دیدید.

این برادر بسیار عزیز ما که از وضع اقتصادی دولت نقد کرد که البته وضع اقتصادی ما نقد هم دارد نه این که نداشته باشد اما باید گفت اگر 5 دلیل برای اینکه ما توانستیم در مذاکرات هسته‌ای توفیق پیدا کنیم وجود داشته باشد،  یکی از آنها ثبات و آرامش اقتصادی در داخل کشور بود. شما ببینید در آغاز این دولت تورم نقطه به نقطه 45 درصد بود و امروز تورم نقطه به نقطه در حال تک رقمی شدن است و البته در روستاها که تک رقمی شده است.

یعنی 36 واحد درصد در ظرف دو سال کاهش تورم داشتیم.شاخص‌ها معیار ما است و تمام این بحث‌ها و رقابت ها اشکالی ندارد. این جناح  و آن جناح و جناح های راست و چپ.

 برای چه در انتخابات باید فعال باشیم. نتیجه نهایی ان چه باید باشد؟نتیجه نهایی اینها باید در نهایت شاخص‌ها عوض شود اگر عوض نشود این جناح بیاید تورم 45 باشد بعدی بیاید بشود 47 و این که مفهومی ندارد این انتخابات و رقابت‌ها این جناح و آن جناح برای این است که نتنها شاخص‌های اقتصادی بلکه شاخص های فرهنگی، اجتماعی تغییر کند.

اگر اعتماد عمومی امسال در نظرسنجی‌های ما یعنی سال 94 عین 92 باشد و ما پیشرفت نکردیم اگر اعتماد مردم به دولت در حال افزایش نباشد، اعتماد مردم نسبت به همدیگر در حال افزایش نباشد، سرمایه اجتماعی ما بالا نرود، چه فایده ای دارد چه این جناح یا آن جناح؟ آن آقا یا این آقا؟ معیار ما شاخص‌هاست.

اگر دانشگاه تغییر نکند این دولت باشد یا آن دولت. البته نظرمن این است که شاید اشتباه کنم همه آن چیزی که به من گفته می شود و خودم هم همین را حس می کنم که فضای دانشگاه سال 94 نسبت به 92 زمین تا آسمان فرق کرده است، ممکن است هنوز هم فضا امنیتی باشد و من نمی‌پسندم. ما فضای امن می‌خواهیم نه فضای امنیتی.

(شعار روحانی متشکریم)من از شما می‌پرسم سال  و 90 ، 91 و 92 شما برای 16 آذر به این راحتی می‌توانستید اجتماع داشته باشید. حالا الان سال 93 و 94 همه دنبال 16 آذر هستند. یک زمانی بود کسی جرأت نمی‌کرد بگوید جنبش دانشجویی از این کلمه می‌ترسیدند (شعار دانشجویان)

بنابراین اگر شاخص‌هایی که ما داریم. اگر واقعا دانشگاه سال 94 با 91 فرق نکرده، حتما ما بعنوان دولت یازدهم محکومیم و اگر فرق کرده البته ممکن است تا حد مطلوب فاصله زیاد باشد بعضی از نقدهای شما که هنوز به دانشجو بی‌احترامی می‌شود و هنوز ممکن آن فضای مطلوب نباشد بله درست است و هنوز به نقطه مطلوب نرسیده‌ایم نه در اقتصاد و در سلامت هم که جایی است که تلاش بسیاری شده  و آقای دکتر هاشمی بسیار زحمت کشیده‌اند و آمار و ارقام نشان می دهد ولی هنوز در آن هم به نقطه مطلوب نرسیده‌ایم و راه زیادی در پیش داریم من به شما اطمینان می‌دهم راه دولت یازدهم نسبت به دانشگاه نسبت به دانشجو و وزارت علوم تغییر نکرده. حالا اگر شما اشکالی دارید بگویید از فرجی دانا تا فرهادی نباید فرقی کند البته از قبلش از میلی منفرد.

بنابراین چیزی که ما خواستارش هستیم این است که شاخص‌های ما شاخص‌های مطلوب باشد یکی از دوستان فرمودند که از لحاظ رکود دولت حرکتی به پیش نداشته است. خب آمار واقعاً این را می‌گوید؟ سال 91 رشد اقتصادی ما منفی 6.8 بوده یعنی وضع رکود این چنین بوده و در عمق رکود بودیم.در سال 92 رساندیم به منفی 1.9 . در سال 93 رشد اقتصادی مثبت 3 شد. البته امسال سال بسیار سختی است ممکن است از نظر آمار رشد اقتصادی از سال گذشته وضع ما پایین تر باشد ولی باز هم آخر سال مثبت خواهیم بود. حدود 1 ، 1.5 و یا 1.8 خواهد بود. به هرحال آمار سال آینده مشخص خواهد شد اما انچه اطلاعات اولیه به ما می گوید بازهم مثبت خواهد بود.

بنابر این اشکالی ندارد دولت را نقد کنید. حالاوقتی که ما دانشجو بودیم اینطوری صحبت نمی‌کردیم این تریبون را دادیم بیایید صحبت کنید و ما استفاده کنیم.

بنابراین ما نسبت به دانشگاه اولاً یکی از خواست های ما استقلال دانشگاه‌هاست. این «استقلال آزادی جمهوری اسلامی» که ما به آن رسیدیم از برکت تلاش دانشجویان برای استقلال دانشگاه بود. دانشگاه باید روی پای خودش بایستد و مستقل باشد. ما در شورای عالی انقلاب فرهنگی دوستان عضو می‌دانند همه تلاش ما در شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که شورا به مسایل سیاست گذاری بپردازد و امور اجرایی دانشگاه به خود دانشگاه‌ها برگردد و استقلال و آزادی دانشگاه برای ما بسیار مهم است.

دربحث  آزادی دانشگاه،  اگر دانشگاه در علم و پژوهش تحقیق و بیان آزاد نباشد ما نمی‌توانیم به اهدافی که مدنظر است در سرمایه انسانی و توسعه فرهنگی علمی دست یابیم.

دانشجو و دانشگاه باید نقاد باشد. همیشه انتقاد البته انتقاد دلسوزانه کار دانشجو ودانشگاه است و ما باید از نقد دانشجویان استقبال کنیم.

نکته آخر این که ما در شرایط بعد از برجام و تحول اقتصادی هستیم و در شرایط تعامل با دنیا هستیم و دانشگاه‌ها از این فرصت برای تعامل علمی با دنیا باید استفاده کنند و باید شرایط دانشگاه‌ها را از لحاظ همه  وسایل کمک آموزشی تقویت کنیم و دانشگاه‌های ما باید از دانش دیگران استفاده کنند دیگران هم باید بتوانند از دانش دانشمندان ما استفاده کنند. باید دانشگاه‌های ما در فضایی که بوجود می‌آید در زمینه اقتصادی و فناوری حضور پیدا کنند  و در شرایطی که به سمت انتخابات می‌رویم دانشگاه‌ها باید حضور فعال در انتخابات پیدا کنند.

خیلی مهم است مجلس آینده ما چگونه باشد. از نظر دولت این جناح و آن جناح هر کدام می‌خواهند باشد، آنچه مهم است این است  که افرادی (به مجلس راه یابند) که به منافع ملی فکر کنند و منافع جناحی و شخصی شان را بر منافع ملی ترجیح ندهند و دلسوز مردم باشند.

خلاصه این که همه ما تلاش کنیم حماسه سال 92 را در 94 تکرار کنیم و بتوانیم مجلسی توانمندتر و قدرتمندتر داشته باشیم.همه از وزارت کشور گرفته تا شورای نگهبان باید تلاش کنند.

همه ما باید کاری کنیم که همگان به این انتخابات امیدوار باشند و به آن افتخار کنند.من نظرم به شورای نگهبان، نظر قانون اساسی است.

قانون اساسی شورای نگبهان را ناظر می‌داند ما هم ناظر می‌دانیم. بنابراین امیدوارم با تلاش وزارت کشور و شورای نگهبان و مسئولین و مردم و بویژه دانشجویان انتخابات بسیار پرشوری داشته باشیم.