انتشار نخستین شماره از فصلنامه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی در استقبال از کنگره جهانی علوم انسانی اسلامی

 چکیده:

حجت‌الاسلام رضا غلامی مدیرمسئول فصلنامه در سرمقاله شماره اول این فصلنامه می نویسد: «واقعیت این است که امروز بحث درباره علوم انسانی یکی از مباحث کلیدی و پر جاذبه در فضای فکری ایران و حتی بخش‌هایی از جهان اسلام بشمار می‌رود. اینکه چرا باید در یک جامعه عظیم اسلامی، علوم انسانی سکولار، آنهم در شرایط ضعف و درماندگی، بر دانشگاه‌های ما تحمیل شده و خود را با هزینه نظام اسلامی روز به روز فربه تر کند، سوال مهمی است که نمی‌توان از پاسخگویی به آن طفره رفت.» 

اولین شماره از فصلنامه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی یکی از تولیدات مرکز مرکز پژوهش های فرهنگی و اجتماعی صدرا منتشر شد. این فصلنامه به نوعی ویژه نامه نخستین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی است؛ که اواخر اردیبهشت ماه در تهران برگزار خواهد شد.
به گزارش رجانیوز، مرکز پژوهش های فرهنگی و اجتماعی صدار در خرداد ماه سال 87 و با مجوز رسمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاسیس شد تا با انجام مطالعات تخصصي در حوزه مطالعات و مسائل علوم انساني و اجتماعي حرکت‌های جدیدی در زمینه علوم انسانی اسلامی ایجاد کند.

حجت‌الاسلام رضا غلامی مدیرمسئول فصلنامه در سرمقاله شماره اول این فصلنامه می نویسد: «واقعیت این است که امروز بحث درباره علوم انسانی یکی از مباحث کلیدی و پر جاذبه در فضای فکری ایران و حتی بخش‌هایی از جهان اسلام بشمار می‌رود. اینکه چرا باید در یک جامعه عظیم اسلامی، علوم انسانی سکولار، آنهم در شرایط ضعف و درماندگی، بر دانشگاه‌های ما تحمیل شده و خود را با هزینه نظام اسلامی روز به روز فربه تر کند، سوال مهمی است که نمی‌توان از پاسخگویی به آن طفره رفت.»

تلاش برای پاسخگویی به این سوال در دستور کار مرکز پژوهش های فرهنگی و اجتماعی صدار قرار گرفته و طبیعتا این رویکرد در نشریه تخصصی این مرکز هم قابل مشاهده است. مطالب شماره اول فصلنامه پژوهش های فرهنگی و اجتماعی در دو بخش کلی سامان یافته است: مقاله‌ها و گفتگوها.

در بخش مقاله‌ها، علوم اسلامی انسانی از منظر پنج عالم و متفکر اسلامی مورد بحث و مداقه قرار می‌گیرد؛ بنیانهای تولید علوم انسانی اسلامی از منظر امام خمینی(ره)، نقشه راه دستیابی به علوم انسانی اسلامی از منظر مقام معظم رهبری، نقشه جامع علم دینی از منظر آیت الله جوادی آملی، روند اسلامی سازی علوم انسانی از منظر آیت لله مصباح یزدی و در آخر هم منطق تولید علوم انسانی اسلامی در نگاه سید محمد مهدی میرباقری مطالبی هستند که بخش مقاله‌های این فصلنامه را تشکیل می‌دهند.

در بخش دوم 13 گفتگو با صاحب نظران و اساتید علوم انسانی قرار دارد. حجت الاسلام والمسلمین دکتر هادی صادقی که عضو هیئت علمی و رییس دانشکده علوم حدیث است، اعتقاد دارد که مهمترین خلاء در حوزه تولید علم دین، خلاء متفکر و اندیشمند است.

دکتر محمد فنایی اشکوری، عضو هیئت علمی گروه فلسفه موسسه امام خمینی(ره) با بیان این نکته که نمی‌توان علوم غربی را تماما رد کرد، به تبیین معرفت شناسی قرآنی پرداخته است.

دکتر رفیع آتانی که عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه است و دبیری کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی را نیز بر عهده دارد در گفتگو با این فصلنامه پنج معنایی که برای قید اسلامی در علوم انسانی مطرح می‌شود را بر شمرده و در ادامه به نقد مفصل پوزتیویسم و برتری پرادایم اسلامی می‌پردازد.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن سوزنچی، استادیار دانشگاه امام صادق(ع) و مولف کتاب "معنا، امکان و راهکارهای تحقق علم دینی" است. او در این گفتگویی با این فصلنامه قید اسلامی برای علوم را عارضی دانسته نه ماهوی و در اینباره سخن گفته است.

دکتر خسرو باقری، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران است و در گفتگو با فصلنامه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی گفته است که تولید علم دینی بیشتر دغدغه عالم است تا دغدغه دین. حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید حمید رضا حسنی، استادیار و مدیر گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه دانشگاه، حرکت ذیل پارادایم اجتهادی دانش دینی را روش مطلوب تولید علم دینی دانسته است.

دکتر غلامرضا جمشیدی‌ها، عضو هیئت علمی و رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران پیرامون رابطه دولت، قدرت و تحول علوم انسانی سخن گفته است.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر ابراهیم کلانتری رییس دانشگاه معارف اسلامی است و گفته است: عملیاتی کردن ایده تحول اسلامی باید مهمترین دغدغه عالمان باشد.

دکتر مظفر نامدار، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است و در این گفگو به ریشه های تاریخی مشکل علوم انسانی در ایران پرداخته؛ مشکلی که به نظر او مورد غفلت واقع شده است.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی مصباح یزدی، فرزند ارشد آیت الله مصباح یزدی که دکترای فلسفه دین خود را از دانشگاه مک گیل کانادا اخذ کرده، هم اکنون دانشیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) است. فصلنامه پژوهش های فرهنگی و اجتماعی برای بررسی موسسه امام خمینی(ره) به عنوان یک محیط نمونه واسط بین علوم انسانی و علوم اسلامی با او به گفتگو نشسته است.

حجت الاسلام والمسلمین دکترمسعود آذربایجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه که تخصصش در زمینه روانشناسی و اخلاق اسلامی است چهار مرحله تولید علوم انسانی اسلامی را مورد بررسی قرار داده است.
دکتر عادل پیغامی که عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق است و در این دانشگاه اقتصاد تدریس می‌کند، در گفتگو با این نشریه به بیان حلقات زنجیره مدیریت دانش و تحول علوم انسانی پرداخته و در هر بخش مثال‌هایی را بیان کرده است.

گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید حسین میرمعزی آخرین گفتگو و در عین حال مطلب پایانی این فصلنامه است. او دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و دارای تخصص در زمینه اقتصاد است و در سخنان خود به سه مشکل اساسی در علم اقتصاد و سه راهبرد کلان آن پرداخته است.

مرکز پژوهش های فرهنگی و اجتماعی صدرا مسئولان و كارگزاران عالي رتبه نظام، دانشوران و نخبگان علمي اعم از حوزوي و دانشگاهي و همچنین نخبگان فرهنگي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي كشور را مخاطب فعالیتهای خود میداند و همین امر در فصلنامه این مرکز هم قابل مشاهده است. علی رغم اینکه این نشریه رویکردی تخصصی دارد اما میتواند برای علاقه مندان علوم انسانی اسلامی نیز مفید واقع شده و به مذاقشان خوش بیاید.
شماره اول این فصلنامه در 196 صفحه و با قیمت 2000 تومان منتشر شده است.

منبع:+