مجلس ترحیم زنده‌یاد سیمین دانشور

چکیده:

وزیر ارشاد امروز در مجلس ختم سیمین دانشور از سوی محمود دولت‌آبادی درباره صدور مجوز رمان «زوال کلنل» مورد سئوال قرار گرفت که حسینی به این سئوال پاسخ نداد و گپ و گفت آنها ناتمام ماند.

 حجت‌الاسلام نقویان گفت: سیمین دانشور مادر ادبیات و رمان فاخر ایران بود و به همه افرادی که شیفته‌اش بودند و به نزدیکانش که از او داغی بر دل دارند از عمق جان تسلیت می‌گویم.

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم ختم سیمین دانشور عصر امروز دوشنبه 22 اسفندماه با حضور چهره‌هایی چون شفیعی کدکنی، محمد دولت‌آبادی، سید محمود دعایی، سید محمد حسینی وزیر ارشاد، بهمن دری معاون فرهنگی وی، غلامحسین سالمی، سهیل محمودی، ساعد باقری، رضا امیرخانی، یوسف علیخانی، محمد حسنی مدیرعامل بنیاد ادبیات داستانی و برخی دیگر از چهره‌های فرهنگی و همچنین اعضای خاندان دانشور و آل احمد در مسجد الجواد تهران برگزار شد.

در ابتدای این برنامه علی خلاقی همسر لیلی ریاحی دخترخوانده سیمین دانشور و تنها خواهرزاده بانوی داستان‌نویس ایران یادداشتی را که ریاحی به مناسبت درگذشت خاله‌اش نوشته بود، قرائت کرد.

ریاحی در این یادداشت خطاب به دانشور آورده بود: در بیمارستان با زبان و نگاه با من سخن می‌گفتی و در لبهایت ترنمی از دعایی بود که من نمی‌شنیدم. سیمین جان اکنون سجاده پهن است و وقت دعای توسل.

خواهرزاده دانشور در ادامه یادداشت نوشته بود: من آواز تو را می‌شناسم؛ همان آواز آن تُرک طناز و آن مایه ناز که همواره بر لب تو جاری بود.

یادداشت لیلی ریاحی با سروده‌ای از او درباره سیمین دانشور خاتمه یافت.

در این برنامه همچنین حجت الاسلام نقویان در سخنانی، سیمین دانشور را مادر ادبیات ایران خواند و گفت: او بانوی مستقل و شخصیتی فرهیخته و روشنفکری متعهد بود که قلبش برای فرهنگ ایران می تپید.

وی گفت: حقیقتا مجلس ختم سیمین دانشور نباید به مراسم سوگ و عزا تبدیل شود بلکه باید یک مجلس فتح و گشایش در امور باشد.

نقویان همچنین از اینکه برخی روشنفکران هم عصر دانشور تعمدا و برخلاف او زن ایرانی را در داستان هایشان موجودی که می بایست تنها حرف‌هایی دهن پرکن از افرادی مانند ژان پل سارتر بگوید، نشان می‌دهند انتقاد کرد و گفت: دانشور هیچ‌گاه این گونه نبود و زن در آثار او شخصیتی است که می تواند به مردش کمک کند بلکه فراتر از آن، او را هدایت کند.

وی همچنین دانشور را افتخاری برای ادبیات ایران نامید و او را به ذات و بدون تاثیرگرفتن از همسرش جلال آل احمد، دارای شخصیتی مستقل توصیف و تاکید کرد: او نشان داد که می‌شود از کویر هم گل‌های خوش‌بو چید اگر هنوز شامه‌هایی برای بوییدن آنها وجود داشته باشد.

همچنین در این مراسم سید محمد حسینی وزیر ارشاد به هنگام خروج از مسجد الجواد با محمود دولت آبادی که در حال ورود به مسجد بود، مواجه شد که دولت آبادی از او درباره دلایل صادر نشدن مجوز انتشار رمان زوال کلنل پرسید که حسینی با خوشرویی او را در آغوش کشید اما پاسخی به درخواست او نداد.

دولت‌آبادی همچنین خوش و بش کوتاهی با بهمن دری معاون فرهنگی وزارت ارشاد انجام داد و به نظر می‌رسید که قصد دارد درباره کتابش با او نیز رایزنی کند که دری بلافاصله با او خداحافظی کرد و از مسجد الاجواد خارج شد.

منبع:مهر

به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس مراسم ختم زنده یاد سیمین دانشور نویسنده، مترجم و همسر جلال آل‌احمد عصر امروز در مسجد الجواد با حضور بستگان و مسئولان ارشاد برگزار شد.

براساس این گزارش سیدمحمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، بهمن دری معاون فرهنگی وزیر ارشاد و جمعی از نویسندگان و شاعران حضور داشتند.

در ابتدای این مراسم و پس از قرائت قرآن کریم، علی خلاقی سروده‌ای از لیلی ریاحی خواهرزاده و دختر خوانده سیمین دانشور را برای حاضران قرائت کرد.

در این یادداشت آمده بود: در بیمارستان با زبان و نگاه با من سخن می‌گفتی و در لبهایت ترنمی از دعایی بود که من نمی‌شنیدم. سیمین جان اکنون سجاده پهن است و وقت دعای توسل. من آواز تو را می‌شناسم؛ همان آواز آن تُرک طناز و آن مایه ناز که همواره بر لب تو جاری بود.

در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام نقویان با اشاره به این مطلب که به حق باید سیمین دانشور را به خاطر رمان تأثیرگذار و ماندگار «سووشون» به عنوان مادر ادبیات داستانی ایران دانست، گفت: زنده یاد دانشور بانویی است که می‌توان او را به حق مادر ادبیات و رمان ایران‌زمین معرفی کرد.

وی با اشاره به اینکه سه نسل از نویسندگان و علاقه‌مندان از آثار دانشور تاثیر گرفته‌اند، گفت: بارها شنیده‌ایم که از افرادی با عناوینی چون پدر فیزیک، پدر شیمی و... نام می‌برند اما دکتر سیمین دانشور را می‌توان در این زمینه به عنوان مادر ادبیات به ویژه رمان بلند نام برد.

نقویان در ادامه با اشاره به جلال آ‌ل‌احمد، تصریح کرد: سیمین دانشور در کنار مرحوم جلال بدون اینکه از روی دست او چیزی را کپی کرده باشد خود بانویی مستقل و شخصیتی فرهیخته و روشنفکر بود. او را می‌توان قلب تپنده‌ای برای آنچه که در این کشور به عنوان ایران با فرهنگ نامیده می‌شود، معرفی کرد.

نقویان درباره آثار دانشور چون «جزیره‌ای سرگردانی» افزود: جزیره سرگردانی و چه نامه‌هایی که با همسر بزرگش مرحوم جلال (که این دو را می‌توان جلال آل قلم و سیمین آل قلم نامید) همه و همه بیانگر چند نکته است که به آنها اشاره می‌کنم.

به گفته وی، مجلس خانم دانشور همانند برخی از مجالس ختم به معنی ختم زندگی یک فرد و پایان نیست، مبالغه نکرده و عنوان می‌کنم برخی از مجالس همانند این مجلس، مجلس فاتحه و گشایش است، باید بگویم زنده‌یاد سیمین دانشور روشن‌فکری بود که نمی‌خواست به زور گفته‌های فمینیستی آن سوی آب را به دهان بانوان ایران‌زمین فرو کند؛ او مانند جماعتی مرتجع هم نبود که زن را ضعیفه می‌دانست؛ بلکه با نگاهی مبتنی بر فرهنگ ایران به زن نگاه می‌کرد و با همین نگاه، شخصیت داستانش را شکل می‌داد.

حجت‌الاسلام نقویان از سیمین این‌گونه یاد کرد که گاهی سیمین دانشور هدایت‌گر جلال بود و به او خط می‌داد؛ این بانوی بزرگ سال‌ها در کنار آن مرد تاثیرگذار ادبیات و سال‌ها پس از او تنها زیست که بنده به همه منسوبین او نه تنها نزدیکان بلکه افرادی که آثار هنرمندان را مطالعه و به آنها عشق می‌ورزند جزء منسوبین هستند، تسلیت می‌گویم، چرا که همگان با هنرمند نسبت پیدا می‌کنند.

وی گفت: امروز باید به همه افرادی که با آثار این بانو آشنا بوده و تاثیر و تاثر داشتند، تسلیت گفت.

نقویان در ادامه ضمن اشاره به اینکه باید افتخار کرد در روزگاری که زنان را ضعیفه و محصور در صندوقخانه‌ها می‌کردند دانشور طلوع کرد، گفت: سیمین دانشور فردی فرهیخته بود به یک واسطه از لیلی ریاحی دختر خوانده او که حکم فرزند این بانو را دارد شنیدم، او دوشنبه‌ها یک وعده عبادی و معنوی ویژه‌ای داشت، در این روز وضوی مخصوص گرفته و نجوای خاصی را داشت.

به گفته نقویان، این بانوی داستان‌نویس دریچه‌ای از نور را به سوی تاریکی باز می‌کند و همه را به سوی عصیان نمی‌برد، میله زندان‌ها را می‌شکند و همانند داروخانه‌ای سیار که به هر زخمی مرحمی می‌نشاند به راستی این‌گونه بود.


وی افزود: یکی از دوستان روزی از او پرسید در شخصیت‌های سیاسی شیفته چه کسی هستید؟ که دانشور در پاسخ گفت: امیرکبیر، او دل مرا برده است.

به گفته نقویان، دانشور جزو افرادی بود که گاهی تک بوته‌ها را از برخی کویرها می‌چید و نشان می‌داد که هنوز شامه‌هایی اگر برای روح‌های خشک باشد، گل‌های معطر وجود دارند از این‌رو بر او درود.

نقویان تاکید کرد: سیمین دانشور مادر ادبیات و رمان فاخر ایران بود و به همه افرادی که شیفته‌اش بودند تسلیت و به نزدیکانش که از او داغی بر دل دارند همچون ویکتوریا دانشور و لیلی ریاحی از عمق جان تسلیت می‌گویم.

در این مراسم نویسندگان و شاعرانی چون محمود دولت‌آبادی، ساعد باقری، رضا امیرخانی، سهیل محمودی، غزل تاجبخش، غلامحسین سالمی، یوسف علیخانی، محمدعلی سپانلو، حجت‌الاسلام دعایی و نویسندگان و شاعران فراوانی حضور داشتند.

منبع: فارس