مراسم بزرگداشت دکتر محمد کاظم خواجویان، رئیس خوشنام و تاثیرگذار دانشکده ادبیات و علوم انسانی در دهه شصت، روز سه شنبه، 11 آبان در دانشکده ادبیات و علوم انسانی با حضور اساتید، دانشجویان و خانواده دکتر خواجویان برگزار شد.

در ابتدای این مراسم دکتر کافی، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه دکتر خواجویان، تنها به فکر خودشان نبودند، گفت: ایشان با شاگردپروری، تلاش های زیادی انجام دادند که ماحصل آن را می توان در فضای امروز دانشگاه مشاهده کرد.

وی با بیان اینکه امیدواریم پاسداران خوبی برای رسالت دکتر خواجویان باشیم، اظهار کرد: ایشان از مدیران لایق دانشکده ادبیات و علوم انسانی بودند که زحمات زیادی برای حفظ جایگاه این دانشکده متحمل شدند.

در ادامه دکتر ایمان پور، مدیرگروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد را به عنوان بزرگترین دانشگاه شرق کشور معرفی کرد و ادامه داد: دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد شاهد ظهور بزرگ مردانی چون دکتر شریعتی، دکتر رجائی و دکتر یوسفی بوده است که علاوه بر افتخارات برجسته در سطح ملی، شهرت جهانی نیز داشته اند.

وی اضافه کرد: این بزرگ مردان در نیم قرن اخیر در حوزه علمی کشور بسیار تاثیرگذار بوده اند و افرادی چون دکتر خواجویان نه تنها از منظر علمی بلکه از نظر مدیریتی و حسن اخلاق نیز زبانزد بوده اند.

دکتر ساکت، رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه نیز برگزاری مراسم بزرگداشت دکتر خواجویان را آرزوی دیرینه بسیاری از علاقه مندان دانشکده ادبیات دانست و یادآور شد: مراسم بزرگداشت دکتر خواجویان تنها بزرگداشت آن زنده یاد نیست، بلکه بزرگداشت فضیلت هایی است که یک سوی آن، خرد و تدبیر و دوراندیشی و سوی دیگرش صمیمیت و مهربانی و خدمت به مردم است.

وی با بیان اینکه دکتر خواجویان اهل میانه روی و تعادل بود، اظهار کرد: وی در برابر ظلم وستم می ایستاد و با هر آنچه حیثیت علمی دانشگاه را خدشه دار می کرد، به شدت مقابله می نمود و به هیچ روی اهل چشم پوشی و مسامحه نبود.

رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه اضافه کرد: روش و منش خواجویان حتی پس از گذشت دو دهه، هنوز بهترین سرمشق و الگو برای مدیریت دانشگاهی به ویژه در دانشکده های علوم انسانی است.

دکتر معین، وزیر اسبق علوم، تحقیقات و فناوری نیز با اشاره به رسالت اصلی دانشگاه مبنی بر خدمت به جامعه و رشد و پیشرفت کشور، اقدام دانشگاه فردوسی مشهد در برگزاری مراسم بزرگداشت برای مفاخر دانشگاه را تحسین کرد و گفت: دانشگاه فردوسی مشهد با حضور نخبگانی چون پروفسور فاطمی، استاد آشتیانی، دکتر حائری، دکتر مدیر شانه چی، دکتر واعظ زاده و دکتر خواجویان همیشه در کشور مطرح بوده است.

وی کادرسازی در رشته تاریخ و مطالعات اسلامی را یکی از نقش های اصلی دکتر خواجویان دانست و ادامه داد: ارائه الگوی موفق از مدیریت دانشگاهی در سال های سخت اوایل انقلاب و عمل کردن براساس یک روشنفکر راستین که علاوه بر عمل کردن به وظایف خود به نشر حقایق دینی نیز کمک می کند، از دیگر ویژگی های شخصیتی دکتر خواجویان می باشد.

دکتر معین با بیان اینکه تعهد و رسالت اجتماعی و ترویج علم در سطح جامعه و عمومی کردن علم از وظایف دیگر دانشگاه است، اظهار کرد: مرحوم خواجویان از جمله افرادی بودند که به رسالت اجتماعی خویش که حضور در نهادهای مدنی و خیریه هاست به خوبی عمل کردند.

وی اضافه کرد: دولت در پیشرفته ترین جامعه ها هم نمی تواند به تنهایی و بدون حضور سرآمدان علمی عمل کند و نخبگان علمی دانشگاهی باید به کمک دولت بیایند و این کار تنها با حضور دانشگاهیان در نهادهای مدنی جامعه امکان پذیر است.

وزیر اسبق علوم، تحقیقات و فناوری به شکاف های موجود در جامعه حال حاضر اشاره کرد و یادآور شد: شکاف جنسیتی، شکاف قومیتی و فرهنگی، شکاف دانشگاه و جامعه از جمله شکاف هایی است که در کشور در حال حاضر وجود دارد و جامعه دانشگاهی باید با شرکت در نهادهای مدنی، به کم شدن این شکاف ها در جامعه کمک کند.

دکتر صفت گل، استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران وضع گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی در دهه شصت را فضایی متفاوت عنوان کرد و ادامه داد: گروه تاریخ در آن دوره، دوره باشکوهی را پشت سر گذاشت و توانست جریان عمومی تاریخ نگاری معاصر را تحت تاثیر قرار دهد.

وی با تقسیم موضوع تاریخ به دو جنبه نخبگانی و عمومی گفت: جنبه نخبگانی تاریخ به این معناست که تاریخ را به مثابه علم بررسی کنند و جنبه عمومی تاریخ، به فعالیت غیردانشگاهیان در حوزه تاریخ تاکید دارد که گروه تاریخ در دوره دکتر خواجویان در هر دو حوزه، فعالیت چشمگیری داشت.

دکتر صفت گل با اشاره به اینکه گروه تاریخ در دهه شصت با حضور استادان برجسته ای چون دکتر فرنود، دکتر مستاجرحقیقی،دکتر علوی، دکتر حائریان و دکتر خواجویان به یک کرسی نظریه پردازی تبدیل شده بود، اظهار کرد: حمایت از فعالیت های تاریخ نگاری و کمک به انتشار نشریه تاریخ از فعالیت های این گروه فعال بوده است.

دکتر خانیکی، استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه از منظری دیگر به بررسی ابعاد شخصیتی دکتر خواجویان خواهد پرداخت، به آشنایی خود با دکتر خواجویان اشاره کرد و گفت: دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد و منزل دکتر محمدتقی شریعتی به عنوان دو نماد فرهنگی در شهر مشهد، زمینه آشنایی من با دکتر خواجویان را فراهم کرد.

وی با معرفی کتاب "آنچه گذشت" دکتر حائری که روایتی از زندگی ایشان است، اظهار کرد: در این کتاب می توان به راحتی به فعالیت های دکتر خواجویان و نقش ایشان در گروه تاریخ و همچنین زندگی شخصی دکتر حائری پی برد.

دکتر خانیکی با بیان اینکه آثار مفاخر را تنها نمی توان از تعداد تالیفات و مقالات ارزیابی کرد، اظهار کرد: دکتر خواجویان استادی بود که اثرش را به دانشگاه محدود نکرد و جزو معدود معاونین دانشجویی بود که همیشه جانب دانشجویان و جوانان را می گرفت.

دکتر قنوات، دانشیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد از دیدار و آشنایی خود با دکتر خواجویان تا مرگ ایشان را در هفت حکایت بیان کرد و یادآور شد: دکتر خواجویان اندیشمندی متعهد به دفاع از مبانی اسلام و تعالیم ائمه(ع) بود.

وی برخورد نقادانه با گزاره های تاریخی را ویژگی کلاس های درس دکتر خواجویان دانست و اظهار کرد: اشتغال او به تحصیل و تدریس تاریخ باعث دوری وی از جمود و تعصب شده بود، اما خواجویان در عین رافت و مهربانی فردی صریح اللهجه بود که از گفتن حقیقت پروایی نداشت و از تاریخ هم شواهد بسیار در چنته داشت که آنها را جا به جا در کلامش استفاده می کرد.

در پایان این آیین بزرگداشت، با حضور آیت الله سیدان، از مدرسان برجسته حوزه علمیه مشهد، از دومین جلد از مجموعه کتاب های "روشنان دانشگاه"، شامل خاطرات و نوشته های شاگردان، دوستان و همکاران مرحوم دکتر خواجویان درباره وی رونمایی شد و خاتمه بخش مراسم، اهدای لوح سپاس به همسر و خانواده مرحوم خواجویان و امضای لوح یادبود بزرگداشت دکتر خواجویان توسط میهمانان ویژه بود.

منبع: پایگاه خبری دانشگاه فردوسی

 همچنین:

متن روشنان دانشگاه

dr-khajavian.pdf [42.63 مگابایت] (حجم: 17)

معلمی خلیق و پرتلاش، به یاد مرحوم دکترمحمدکاظم خواجوایان، سیدمحمدکاظم شمس