افزایش قیمت؛ نتیجه طبیعی

در شرایطی که افزایش قیمت 20 تومانی بنزین به افزایش 100 درصدی برخی از کالاها و خدمات منجر می‌شود، ساده‌انگارانه است که تصور کنیم با قطع یارانه کاغذ نباید قیمت کتاب افزایش پیدا کند. به عقیده کارشناسان و فعالان حوزه نشر افزایش 15 تا 20 درصدی قیمت کتاب به تبع افزایش قیمت کاغذ و خدمات جانبی، طبیعی است، اما افزایش بیش از این میزان حاصل سودجویی افرادی است که در دسته دوم ناشران قرار می‌گیرند و همچنان به دنبال مفری برای ادامه حیات خویش می‌گردند. به عقیده محمد کاظم شمس، مدیر انتشارات بوستان کتاب قم افزایش 15 درصدی قیمت ضرورت بازار است و پنج درصد اضافی که گاهی این افزایش را به 20 یا حتی بیشتر از این میزان می‌رساند غیر طبیعی و حاصل تورمی است که وجود دارد و اعلام نمی‌شود. افزایش قیمت کتاب پس از حذف یارانه کاغذ از متوسط 3000�اد که ضرورت حذف را بیش از پیش نمایان کرد. وزارت ارشاد و وزارت بازرگانی به عنوان دو دستگاه متولی واردات کاغذ به دلیل تأخیر در گشایش اعتبار مورد نیاز برای واردات کاغذ مورد نیاز با قیمت‌های بازار جهانی روبه‌رو شدند که سه برابر قیمت‌های پیشین بود اما به دلیل نبود اعتبار لازم از واردات اجتناب کردند و به تولیدات داخلی و موجودی انبارها کفایت کردند و همین امر علاوه بر کاهش فعالیت‌ها به افزایش چهار برابری قیمت کاغذ در بازار داخلی منجر شد. زمستان سال 83 دوره آزمایشی اجباری حذف یارانه کاغذ برای نشر ایران بود و نشان داد که ناشران واقعی در این شرایط هم به کار خود ادامه می‌دهند و ناشران چسبیده به یارانه‌ها فعالیت‌های اندکشان را تا بهبود اوضاع تعطیل کردند که تجربه خوبی برای همگان در پی داشت و دولت نهم را که کمی سرسخت‌تر از دولت پیشین بود مجاب کرد که می‌توان یارانه را حذف کرد.

افزایش قیمت؛ نتیجه طبیعی در شرایطی که افزایش قیمت 20 تومانی بنزین به افزایش 100 درصدی برخی از کالاها و خدمات منجر می‌شود، ساده‌انگارانه است که تصور کنیم با قطع یارانه کاغذ نباید قیمت کتاب افزایش پیدا کند. به عقیده کارشناسان و فعالان حوزه نشر افزایش 15 تا 20 درصدی قیمت کتاب به تبع افزایش قیمت کاغذ و خدمات جانبی، طبیعی است، اما افزایش بیش از این میزان حاصل سودجویی افرادی است که در دسته دوم ناشران قرار می‌گیرند و همچنان به دنبال مفری برای ادامه حیات خویش می‌گردند. به عقیده محمد کاظم شمس، مدیر انتشارات بوستان کتاب قم افزایش 15 درصدی قیمت ضرورت بازار است و پنج درصد اضافی که گاهی این افزایش را به 20 یا حتی بیشتر از این میزان می‌رساند غیر طبیعی و حاصل تورمی است که وجود دارد و اعلام نمی‌شود. افزایش قیمت کتاب پس از حذف یارانه کاغذ از متوسط 3000 تومان برای کتاب بزرگسال به متوسط 5000 هزار تومان افزایش یافته که نسبت به دیگر کالاها که با افزایش 20 درصدی، صد درصد به قیمت‌شان افزوده می‌شود حتی دو برابر هم نشده است. این میزان البته برای کتاب کودک کمی متفاوت بوده و از متوسط 1000 تومان به متوسط 2000 تومان رسیده است. البته سیاست‌های حمایتی وزارت ارشاد که به شکل‌های دیگر ادامه دارد نیز در این امر دخیل بوده و افزایش نیافتن بیش از این میزان شاید ناشی از همین سیاست‌ها بوده باشد.

قیمت کتاب در ایران بالا نیست قیمت کتاب در ایران به نسبت متوسط جهانی آن بالا نیست به گونه‌ای که متوسط قیمت کتاب بزرگسال به نسبت متوسط قیمت بزرگسال خارجی در برخی مواقع حداقل 50 درصد پایین‌تر است. این امر البته به معنای مقایسه کامل نیستوع، مقایسه را کمی دشوار می‌کند. مرحوم همایون صنعتی‌زاده که از پایه‌گذاران نشر حرفه‌ای در ایران بود و در نوشتن هم دستی توانا داشت در پاسخ به دوستی که از قیمت بالای کتاب گلایه کرده بود، گفت: قیمت کتاب اصلاً بالا نیست. شما چون به کتاب احساس نیاز نمی‌کنی، فکر می‌کنی قیمتش بالاست در حالی که اگر نیاز داشته باشی و مشکلت با کتاب حل شود برای یک کتاب 50 هزار تومان هم پرداخت می‌کنی و نمی‌گویی که گران است.

شمس هم با اشاره به این که قیمت کتاب به نسبت متوسط جهانی بالا نیست از نمایشگاه کتاب تهران مثال می‌آورد که در آن یک کتاب خارجی با یارانه دولت ایران چیزی در حدود چهار برابر کتاب ایرانی به خریدار عرضه می‌شود و چون مورد نیاز است گران تلقی نمی‌شود.

نشانی در:

http://www.paperandwood.com/?Page=ArticlesItem&aID=347

بازتاب در:

http://iranpaperboard.com/visitorpages/show.aspx?IsDetailList=true&ItemID=2549,1