توصیه‌های هفتگانه آیة الله صافی گلپایگانی به شورای عالی حوزه‌های علمیه

صبح سه شنبه 9 شهریورماه 1395، اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه با حضور در بیت مرجع عالیقدر آیت الله صافی گلپایگانی مدظله، دیدار کردند.
در ابتدای این دیدار، آیت الله استادی دبیر شورای عالی حوزه های علمیه، گزارشی از فعالیت ها و برنامه‌های آینده این شورا، ارائه داد.

معظّم له با تقدیر از ارائه گزارش، و ضمن تشکّر از اعضای قبلی شورا مخصوصاً حجت الاسلام و المسلمین آقای حسینی بوشهری، فرمودند:

نکاتي که در گزارش به آن اشاره شد، نافع و مفيد، و حاکی از این بود که آقایان همّت بلندی جهت انجام مقاصد حسنه دارند که ان‌شاء الله تحت توجهات حضرت وليّ عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف، بتوانيد رضاي آن بزرگوار را فراهم نمایید.
ایشان، در ادامه سخنان خود، ضمن با اهمیت‌شمردن برنامه ها و فعالیت‌های شورای عالی حوزه‌ها، توصیه‌های مهمّی نمودند.

* حوزه علمیه، امانت امام زمان علیه‌السلام

مرجع عالیقدر در اولین توصیه خود، توجّه همگان به مسأله امانت‌بودن حوزه‌ها را خواستار شده، و فرمودند:

حوزه علمیه، امانت حضرت وليّ عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف است. همه باید متوجّه باشیم که حوزه‌هاي علمي شيعه در هر کجای دنیا که هستند، امانت آن بزرگوار است. حفظ این امانت در عصر غیبت بر همه، واجب و لازم می باشد.
لذا علمای گذشته از آغاز عصر غیبت کبری تاکنون، به این نکته، توجه خاص داشته‌اند که چطور این امانت بزرگ را حفظ کرده و بدون قصور و تقصیر، از آن پاسداری کنند. شما این حوزه هزار ساله را ببینید؛ چقدر علما و بزرگان در آن زحمت کشیدند، سفرهای سخت داشته و فداکاری‌های بی‌نظیر نمودند تا اینکه هم اکنون این امانت، در دست ما و شما قرار گرفته است. باید این نکته را باور داشته باشیم و در راستای آن فعالیت کنیم.

* لزوم حفظ استقلال حوزه‌های علمیه

توصیه دوّم آیت الله صافی گلپایگانی درباره استقلال حوزه‌ها بود. معظّم له با توجه به این ویژگی منحصر به فرد و عزّت‌آفرین در حوزه‌ها فرمودند:

استقلال حوزه‌ها بسیار مهم است و اصلاً افتخاری برای شيعه است. وقتی در دنیا مي‌شنوند که حوزه‌های علمیه و مدارس دینی شیعه، از همه جنبه‌ها استقلال دارند و وابسته به جايي نيستند، برای آنها اسباب تعجّب، و البته مایه عزّت شیعه است.
هر چه بیشتر استقلال حوزه‌های علمیه برقرار باشد و تمام تصمیمات و برنامه‌ریزی‌های مربوط به حوزه، در همه جهات، زير نظر حوزه و علماء و حوزويان باشد، خطّ موفّق و واقعی که از اوّل، اسلاف این نهاد با برکت و مهمّ داشته‌اند محفوظ می‌ماند، و از انحراف در این مسیر جلوگیری می‌کند.

* پرهیز از مدرک‌گرایی

مرجع عالیقدر در بخش دیگری از بیانات خود، سومین توصیه خود را به پرهیز از مدرک‌گرایی در حوزه اختصاص دادند. ایشان فرمودند: حوزه‌های علمیه ما باید واقعاً از مدرک گرایی اجتناب نمایند. این بلا و خطر بزرگی است که درس‌خواندن برای مدرک باشد. باید واقعاً درس خواند، زحمت کشید، سال‌ها نزد استاد رفت و ممحّض در فقه و اصول شد تا درجات علمی و مراتب فقهی حوزه‌ها محفوظ بماند.
الحمدلله شرایط فعلی زندگی تا حدی برای آقایان طلاب فراهم است و سختی ها و رنج ها و مشکلاتی که در دوران گذشته برای طلاب وجود داشت اکنون وجود ندارد، و شرایط برای تحصیل و تقویت بنیه علمی فراهم تر است. باید قدر این فرصت را دانست و در جهت اعتلای علمی حوزه تلاش و مجاهدت کرد. البته کمبودهایی هم که در این زمینه وجود دارد با صبر و حوصله و اهتمام بزرگان، ان شاء الله برطرف خواهد شد

* لزوم آزادبودن انتخاب دروس و اساتید

معظّم له، بر لزوم آزادبودن انتخاب دروس و اساتید، به عنوان توصیه بعدی خود، تأکید کرده و افزودند: باید طوری باشد که اساتید آزاد و طلاب محترم در انتخاب آنها و دروس، حرّ و آزاد باشند. البته باید نسبت به خط و خطوط انحرافی و فتنه‌هایی که گاهی مشاهده می‌شود مراقب بود، لکن قاعده کلّی و اصلی این است که باید همانند گذشته و همان‌طور که علما و فقهای بزرگ و حافظان حوزه‌های علمیه رفتار می‌کردند، طلاب در اینکه چه استادی و چه درسی را انتخاب می‌کنند آزاد و دارای اختیار باشند.

* حفظ متون اصیل درسی حوزه

پنجمین توصیه مرجع عالیقدر به اعضای محترم شورای عالی حوزه‌های علمیه، درباره متون درسی بود. ایشان در بخشی از بیانات خود، با اشاره به این موضوع مهم، فرمودند: باید متون درسی اصیل حوزوی را حفظ کرد و متونی که از زمان قدیم تاکنون بوده و علما و طلاب آن را می خواندند،‌ محفوظ باشد.
بله، اگر در جایی تغییر در بعض متون درسی لازم شد، باید با مراقبت و دقت کامل زیر نظر کارشناسان و متخصصان آن علم باشد که به اساس آن علم لطمه وارد نشود و باعث شکوفایی و پیشرفت علمی بیشتر طلاب شود نه اینکه تنزل علمی را در پی داشته باشد.

* رعایت اخلاق، اهمّ مسائل حوزه

توصیه به مسأله اخلاق و تهذیب نفس، توصیه بعدی ایشان به شورای عالی حوزه‌های علمیه بود. این مرجع عالیقدر با اشاره به اهمیت اخلاق در حوزه‌های علمیه فرمودند: مسأله اخلاق از اهم مطالبی است که بايد آن را حفظ کنيم. بنده، اول، خودم را مي‌گويم که باید در اين جهت مواظب باشم، و اينکه تلاش کنیم طلاب و حوزه‌ها طوري باشند که مردم به عمل و رفتارشان حسن ظن نشان دهند.
اگر خدای ناکرده، اخلاق تنزّل کند، و سوء ظن به رفتار ما پیدا شود، مفاسد بسیاری دارد. مراقب باشید در تمام برنامه‌ریزی‌ها، این جنبه مهم را در نظر داشته، و ان‌شاء الله در صدد این باشید همان‌گونه که از اول بوده است، حوزه‌های علمیه در اخلاق، سرآمد همه باشند.

* لزوم بیداری حوزه‌ها در اوضاع جدید دنیا

ایشان در قسمت دیگری از توصیه های خود، با تشریح اوضاع و شرایط پیش‌آمده در دنیا، بر لزوم بیداری حوزه‌های علمیه تأکید کرده و فرمودند: شرایط دنیا نسبت به چندین سال پیش، بسیار تغییر کرده و عوض شده است.
خوب ما باید از این جهت، روی این تغییر حساب کنیم، و خود را برای اوضاع جدید کاملاً آماده نماییم تا در مقابل دنيای با این حرف‌ها و مطالبی که القا مي‌شود، بتوانيم عرض وجود کنيم، و آنها را مغلوب سازیم.
بايد ارتباطات حوزه‌ها با همه بخصوص مراکز علمی دنیا را تقویت کنیم، تا مطلع شویم که در دنیا چه خبر است، چه حرف‌ها و مطالبی مطرح می‌شود، و بتوانیم جوابگوی آن نیازها باشیم و معارف ناب تشیع را به گوش جهانیان برسانیم.

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در پایان این دیدار با تقدیر و تشکر از اعضای محترم این شورا، ضمن مسألت توفیقات بیشتر برای آنان، بیان داشتند: بدانید اول کسي که از فعالیت‌های شما در جهت حفظ و تقویت حوزه‌ها خوشحال مي‌شوند، حضرت ولي عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف می‌باشند، و اگر خدای ناکرده کوتاهي داشته باشيم، اولین شخصی که ناراحت می‌شوند، آن بزرگوار هستند.

منبع: سایت آیت الله صافی