وی در مورد توافق ژنو نیز گفته بود: به نظرم خيلي خوب و با سرعت مطلوب به توافقي رسيدند كه معمولاً باور نمي شد به اينجا برسيم البته همين جا بعضي از افراد منتقد مي گويند كه ما امتيازاتي داديم كه من اين را قبول ندارم. منتها توضيح دادن اينكه چرا امتياز نداديم ؛كار آساني نيست . گفتن بعضي موارد ممكن است مانعي در راه اجرا پيش بياورد؛ ولي واقعاً من كه آشنا به مشكلات هستم، مي دانم كه  امتيازي يك طرفه  نداديم . نفعي كه هم ما برديم  و هم همه آنها بردند؛ يعني برد – برد  اين است كه  هم ملت ما و هم  دنيا كه از يك وضع بحراني در خيلي جاها بخاطر اين مساله نگران بودند ؛آرامش پيدا كرد . خيال همه جمع شده كه داريم در مسير حل پيش مي رويم.

آیت الله هاشمی رفسنجانی در بخش دوم گفت و گو با پایگاه خبری «انتخاب» ، به تفصیل و مشروح از «توافق ژنو» سخن گفته و برخی انتقادات به این توافق را غیرمنصفانه می خواند. او معتقد است، این دسته از «اصولگرایان» ، «حرف های شعاری» می زنند.

هاشمی می گوید امیدوار نیست که شش ماهه مسئله هسته ای جمع شود ؛ «اين  شش ماه مقدمه اي براي مذاكرات اصلي  است»

متن بخش دوم گفت و گوی «انتخاب» با رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در پی می آید:

○ انتخاب: در رابطه با مذاكرات هسته اي ، با توجه به ابراز امیدواری دکتر روحانی و همچنین اظهارات آقای ظریف و البته مجموعه گفتارهای 5+1، رسيدن به يك طرح جامع را ممكن مي دانيد؟

● آیت الله هاشمی: اگر غربي ها در اظهاراتشان صادق باشند ؛  بله . من اين را در مصاحبه با فاينشنال تايمز هم گفتم. تا به حال حرف عمده آنها  ها اين بوده كه ما اصل غني سازي را براي شما قبول داريم ؛  ولي شما  بايد شفاف باشيد و اعتماد سازي كنيد . عمده نزاع ما سر اين بود. در شرايطي كه زورگويي مي كردند ؛ سئوالاتي هم داشتند كه  ايران حاضر نبود جواب بدهد . سياست جديد اين گونه است كه ما شفاف شويم و حق قانوني ما به رسميت شناخته شود . بيشتر از حق قانوني نمي خواهيم . به هر حال مي خواهيم از تكنولوژي بسيار مهم هسته اي براي بخش هاي مختلف زندگي ؛ مانند كشاورزي، صنعت ، بهداشت و بسياري از علوم استفاده كنيم و اين حق هر كشوري و هر انساني است و  ما هم اين را مي خواهيم . حقي هم آژانس دارد كه بايد نظارت كند. در قوانين آژانس رفتن به سوي ساخت سلاح هسته اي ممنوع است. ما اين را امضا كرديم و در آن جا عضو هستيم . اگر آن ها صادق باشند ؛  ما هم حاضريم  شفاف سازي و اعتماد سازي كنيم.  به نظرم خيلي جاي بحث ندارد. يك جا بپذيريم كه آنها  هر ترديدي دارند ؛  ما برطرف كنيم و ديگر مزاحم ما نباشند . هميشه هم بر كار ما نظارت كنند، چنانكه حقشان است . اگر دو طرف به اين مساله پايبند باشند و وظيفه خودشان را انجام بدهند ؛ مسايل حل مي شود. حاضريم انجام بدهيم و الان ترديد ما روي آن هاست. اگر آنها اغراض ديگري از اين فشارها داشته باشند ؛ طبعاً مشكل مي شود. ولي اگر واقعاً و  صادقانه بخواهند مطمئن شوند كه ايران  نمي خواهد به طرف سلاح هسته اي برود، فكر مي كنم وقت زيادي لازم ندارد . كارشناسان و مسولان تصميم گير ؛ يعني  وزراي خارجه يا هر كس كه مي خواهند بنشينند ؛ در دو سه جلسه  بر اين اساس اصولي را بنويسند و امضا كنند .نظارتشان هم در هر حدي كه لازم است ؛ عملي شود.

○ انتخاب: فكر مي كنيد  ظرف شش ماه اين محقق مي شود؟

● آیت الله هاشمی: ظرف شش ماه ؛  نه . اين  شش ماه مقدمه اي براي مذاكرات اصلي  است.اوايل دي ماه  خبرهايي كه رسيده بود كه مذاكرات كارشناسي خوب بود . نكته  جالب اين بود كه بنا نبود ديگر جلسه اي باشد و بنا بود كه بعد از كريسمس باشد. هم آقاي جان كري و هم آقاي ظريف خواستند و خانم اشتون گفت :براي  يك جلسه يك روزه بياييد تا بين  مذاكرات فاصله نيفتد . قرار نبود دو جلسه داشته باشند؛  يك روز بود؛  ولي  وقتي ديدند كه  خوب دارد پيش مي رود؛  گفتند : يك روز ديگر هم اضافه شود.  اگر اين گونه  باشد ؛ معلوم مي شود آن ها  هم مايل هستند كه پيش برود.

○ انتخاب: به نظر شما  جدالي كه در مورد حق غني سازي وجود دارد؛ براي چيست؟  از آن طرف  جان كري مي گويد : حق غني سازي را به رسميت نشناختيم و از اين طرف مقامات ایرانی مي گويد كه اين حق به رسميت شناخته شده است. این تناقض در سخنان دو طرف برای چیست؟ اصلاً تناقضی در کار است یا ماجرا چیز دیگری است؟

● آیت الله هاشمی: به نظرم اين بحث فني است و اگر كساني كه مذاكره مي كنند؛ عاقلانه نگاه كنند؛ رسيدن به نقطه مشترك خيلي آسان است. براي اينكه  آن ها نمي گويند كه شما غني سازي نكنيد . مي گويند داريد مي كنيد و جايي در  قانون نيامده كه حق غني سازي داريد. آمده  است كه حق بهره برداري از منافع صلح آميز را داريد .جوابش هم اين است كه اگر حق ماست كه از  منافع صلح آميز برخوردار باشيم؛  بايد غني سازي كنيم . يكي از متخصصان مثالي زده و گفته است:«  اينكه  بعضي از غربي ها مي گويند غني سازي نداشته باشيد و از منافع صلح آميز استفاده كنيد ؛  مثل اين است كه من ماشينم را به شما اجاره مي دهم و يا مي فروشم؛  به شرط اينكه شما در آن بنزين نريزيد . اين چه منطقي دارد؟! پس اگر به ما مي گويند كه حق بهره برداري داريد كه داريم و قانون هم شناخته و قوانين بين المللي و مقررات جهاني اين را شناخته ، معنايش اين است كه غني سازي كنيم تا استفاده كنيم.

○ انتخاب: البته بعضي ها معتقدند كه اين كليد واژه براي اين مطرح شده كه بتوانند  تندرو هاي  دو طرف را به سكوت وادارند. شما به اين تحليل معتقد هستيد يا نه ؟

● آیت الله هاشمی: البته علايمي هست كه هر دو طرف دارند به گونه اي حرف هايي مي زنند تا تندرو ها را قانع كنند .من اين را احساس مي كنم . بالاخره غربي ها ديدند كه اسرائيل قدرت مانور رسانه اي زيادي دارد و لابي هاي صهيونيستي در سراسر دنيا و بخصوص اروپا و آمريكا در پارلمان ها اعمال نفوذ مي كنند ، چون در انتخابات خيلي به تبليغات نامزدها كمك مي كنند به علاوه جمهوري خواهان آمريكا هم نمي خواهند آقاي اوباما بتواند اين مساله را حل كند. اگر مساله را حل و خاورميانه را راحت كند؛ امتياز بزرگي  براي دموكرات ها در ذهن مردم آمريكا ست . آن ها كارشكني مي كنند ، لابي هاي اسرائيل كارشكني مي كنند  و در اروپا هم كساني هستند كه اين وضع را دارند . منتها  تناقضي هم دارند ؛ چون اكثر اروپايي ها نمي خواهند توافقات  بهم بخورد.  در آن فضا بين آمريكا و اروپايي ها اختلاف افتاده و اين برايشان خيلي ضرر دارد . آن ها هم تناقضي دارند. در داخل ايران هم آدم هايي هستند  كه حرف هاي شعاري مي زنند . نمي توان همه  واقعيت ها  را رسانه اي كرد .مسئولان هم نمي توانند همه مسايل سرّي را بگويند . رهبري كمك كردند و گفتند: « من به  اين هايي كه براي مذاكره رفتند ؛ اعتماد دارم .اين ها براي انقلاب مي خواهند مخلصانه كار كنند .» با اين حرف  اصولگراها بايد اعتماد كنند و بي خودي بهانه نگيرند . خودي هاي اين طرف هم مواظب باشند . به هر حال الان جريان مذاكره شروع شده و نبايد يك كاري كنند كه مذاكره كننده ها مجبور شوند حرف هايي بزنند كه كار را خراب كند .

○ انتخاب: در این میان، يك سري گزارش های بدبیانانه و تایید نشده حكايت از اين دارد كه به احتمال زياد بسياري از  فعاليت هاي هسته اي ايران به حالت تعليق در مي آيد ، آيا اساساً شما اين را پذيرفتني مي دانيد؟

● آیت الله هاشمی: هيچ وقت  هدف ما دسترسي به سلاح هسته اي نبوده و نيست، هدف ما استفاده صلح آميز است و  يكي از استفاده هاي مهم ما نيروگاه هاي برق است كه بايد بسازيم . آنها حتماً احتياج به غني سازي دارد . يا بايد سوخت آماده بخريم كه دليلي ندارد . چون هم  دانش  ؛ هم  ابزار و هم  مصرفش را داريم و طبيعي است كه خودمان اين ها را توليد كنيم .

وقتي حقوق ما را بشناسند ؛  بايد  معدنكاري و كار تجارت مواد اوليه مثل كيك زرد و خريد وسايل فني كه انحصاري در بعضي جاهاست و ما نمي توانيم خودمان توليد كنيم ، آزاد باشد و ما هم  اين ها را داشته باشيم تا بتوانيم سوخت لازم را تهيه و آماده كنيم و نيروگاه هاي متعددي بسازيم . چون سوخت هاي فسيلي كم كم دارد فضاي كشور را آلوده مي كند و همه دنيا به طرف  منابع ديگر مانند نور خورشيد ؛  آب  و يا باد مي روند.حتّي بعضي ها دارند به طرف جوش هسته اي بجاي شكاف هسته اي مي وند كه اگر آن صنعت شكل بگيرد - كه دارد مي گيرد و الان هفت، هشت كشور شريك شدند و سرمايه بزرگي گذاشتند -  يك منبع عظيم سوختي است كه شايد دنيا را  از خيلي از منابع انرژي بي نياز كند .

 به هر حال ما كه نمي خواستيم به طرف سلاح برويم و در آن بخش نبايد هيچ كاري انتظار داشته باشيم. چون رهبري  گفتند :« حرام است » نبايد به آن طرف برويم و مشكل ديگري نداريم . مهم اين است كه اعتماد باشد. الان ژاپن ؛ كره جنوبي و خيلي جاهاي ديگر و چندين كشور استفاده مي كنند و مشكلي ندارند.

○ انتخاب: به نظر شما  اين طرح 60 درصد غني سازي كه در مجلس ايران طرح شده ؛ براي چيست؟

● آیت الله هاشمی: فكر مي كنم اين ها مي خواهند با سنا  و كنگره آمريكا مقابله كنند ؛چون آنها حرف هاي زور مي زنند و اين ها مقابله مي كنند . آن ها بايد بدانند كه اگر بنا باشد با پارلمان مزاحم شوند ، پارلمان ما براي چنين كارهايي آماده تر است.

ادامه دارد...