خاطرات دکتر صادق طباطبایی از امام خمینی(ره) در فرانسه

چکیده:طباطبایی که برگزاری رفراندوم در ابتدای انقلاب را نیز بر عهده داشت، ضمن اشاره به تهیه پیش‌نویس قانون اساسی و برگزاری رفراندوم اظهارداشت: زمانی که از امام(ره) پرسیدم، چرا جمهوری اسلامی؟ پاسخ دادند که چون خواسته اکثریت مردم است. من سوال کردم اگر روزی مردم جمهوری اسلامی را نخواهند، چه؟ که امام(ره) جواب داد، کسی حق ندارد چیزی را به مردم تحمیل کند. / امام(ره) از همان روزهای اولی که در پاریس مستقر شده بودند، همواره تاکید داشتند با سه شخصیت از ایران، شهید مرتضی مطهری، آیت‌الله بهشتی و مرحوم بازرگان دیدار کنند. / صادق طباطبایی که برادر همسر مرحوم سید احمد خمینی است در ادامه گفت: خواهرم تعریف می‌کرد که ورود و اقامت امام(ره) در پاریس دگرگونی عجیبی در ایشان ایجاد کرده بود. امام(ره) زمانی که در نجف حضور داشتند با حالات پریشانی مواجه بودند، اما در پاریس این حالات به حالت شادمانی تبدیل شده بود و من خود معتقدم که حضورشان در نگرش فقهی ایشان نیز اثر گذاشت.

صادق طباطبایی، از حضور امام(ره) در فرانسه به عنوان مولفه‌ای یاد کرد که در نگرش فقهی ایشان اثرگذار بود.

به گزارش ایسنا، سیدصادق طباطبایی، خواهرزاده امام موسی صدر که در اوایل پیروزی انقلاب معاونت وزارت کشور دولت موقت را بر عهده داشت، درسخنانی با موضوع "ناگفته‌هایی از انقلاب اسلامی" در شهر کتاب به بیان خاطراتی از دوران قبل از انقلاب پرداخت.

وی که در قبل از انقلاب عضو اتحادیه انجمن‌های اسلامی بود،‌ به اولین دیدار خود با امام خمینی (ره) اشاره کرد و گفت: در زمان ورود امام به فرانسه، ما در آلمان در حال برگزاری کنگره اتحادیه انجمن‌های اسلامی بودیم که پس از شنیدن خبر ورود امام، کنگره تعطیل شد و من تمام تلاشم را کردم که قبل از ورود امام به فرودگاه پاریس به آنجا برسم که موفق نشدم. امام (ره) همراه حاج احمد آقا بودند، زمانی که وارد محل اقامت ایشان شدم، امام با قیافه‌ای شادمان و با تبسمی سلام کردند و فرمودند که کنار من بنشین. وقتی من از ایشان سوال کردم که شما کجا، اینجا کجا گفتند که اگر دایی‌ شما (امام موسی صدر) بود،‌ ما اینجا نبودیم.

وی در بخشی از خاطرات خود با اشاره به نحوه حضور امام (ره) در فرانسه گفت: امام(ره) از همان روزهای اولی که در پاریس مستقر شده بودند، همواره تاکید داشتند با سه شخصیت از ایران، شهید مرتضی مطهری، آیت‌الله بهشتی و مرحوم بازرگان دیدار کنند.

صادق طباطبایی که برادر همسر مرحوم سید احمد خمینی است در ادامه گفت: خواهرم تعریف می‌کرد که ورود و اقامت امام(ره) در پاریس دگرگونی عجیبی در ایشان ایجاد کرده بود. امام(ره) زمانی که در نجف حضور داشتند با حالات پریشانی مواجه بودند، اما در پاریس این حالات به حالت شادمانی تبدیل شده بود و من خود معتقدم که حضورشان در نگرش فقهی ایشان نیز اثر گذاشت.

وی افزود: دولت فرانسه به ما اعلام کرد که شما اجازه انجام مصاحبه و انتشاراعلامیه ندارید و برای ما تعجب‌انگیز بود که دولت فرانسه که ادعای آزادی و دموکراسی می‌کرد، چرا اجازه نمی‌داد، اما در روز سوم اقامت امام(ره) در پاریس بود که فیگارو به صورت محرمانه یک مصاحبه با امام(ره) انجام داد و روز بعد آن را منتشر کرد. پس از آن لوموند هم آمد و با این دو مصاحبه طلسم شکسته شد و از روزهای بعد برای گفت‌وگو و مصاحبه با امام(ره) از رسانه‌های مختلف سرازیر شدند.

طباطبایی در بخش دیگری از خاطرات خود گفت: زمانی که امام(ره) در نوفلوشاتو بودند، دو نفر به دستور رییس‌جمهور فرانسه پیامی را از سوی آقای کارتر رییس‌جمهور وقت آمریکا برای امام(ره) آورده بودند و پس از رساندن پیام، امام (ره) با هوشیاری پاسخ آنها را دادند و در بخشی از صحبت خود به این دو نماینده گفتند که از طرف من از رییس‌جمهور فرانسه تشکر کنید، بابت مناقشه‌ای که با آقای کارتر در مورد موضوع ایران در نشست گوادالوپ داشته‌اند. این صحبت امام در حالی بود که آن دو نفر به هیچ وجه به این مناقشه که در کنفرانس گوادالوپ میان کارتر و زیسکار دستن رخ داده بود اشاره نکرده بودند.

وی ادامه داد: یکی از معتبرترین خاطره‌نویسان در مورد این‌که امام (ره) از کجا این موضوع را متوجه شده بودند، نقل می‌کند که «گمان می‌کنم‌ امام(ره) شب قبل از این با امام زمان (عج) دیدار کردند و از این طریق باخبر شدند» و من این را در کتاب خاطراتم نیز آورده‌ام.

وی با اشاره به تلاش‌های صورت گرفته برای باقی ماندن شاه در ایران نیز گفت: تا آخرین روزها حتی تا غروب 22 بهمن قدرت‌های بزرگ سعی می‌کردند تا نظام سلطنتی را در کشور حفظ کنند و در بخشی از خاطرات شخصی به نام هایزر نیز آمده است که علیرغم این‌که عملیات بانکی متوقف شده بود و حقوق افسران قابل پرداخت نبود، اما در مرکز ناتو اسکناس‌های ایرانی چاپ می‌کردند تا حقوق این افسران را به طور نقدی پرداخت کنند و از این طریق تلاش می‌کردند تا نظام سلطنتی را حفظ کنند.

طباطبایی با اشاره به ارتباط نزدیک ایران با اسرائیل در زمان شاه گفت: زمانی که بحران در مصر از سال گذشته شروع شد، اعلام حمایت آمریکا از مردم این کشور شک‌برانگیز بود؛ چرا که آمریکا بهتر از هر کس دیگری می‌داند که مردم مصر اگر آزاد شوند، اولین خواسته‌شان قطعا ضداسرائیلی خواهد بود. چطور آمریکا می‌توانست از این حرکت‌ها حمایت کند.

طباطبایی که برگزاری رفراندوم در ابتدای انقلاب را نیز بر عهده داشت، ضمن اشاره به تهیه پیش‌نویس قانون اساسی و برگزاری رفراندوم اظهارداشت: زمانی که از امام(ره) پرسیدم، چرا جمهوری اسلامی؟ پاسخ دادند که چون خواسته اکثریت مردم است. من سوال کردم اگر روزی مردم جمهوری اسلامی را نخواهند، چه؟ که امام(ره) جواب داد، کسی حق ندارد چیزی را به مردم تحمیل کند.

صادق طباطبایی که در قسمتی از صحبت‌های در مورد موضوع مصر از عنوان بهار عربی استفاده کرده بود، در پاسخ به این سوال که شما به بهار عربی معتقدید یا بیداری اسلامی، گفت: من به هر دو معتقدم.

وی در مورد آخرین اخبار در مورد امام موسی صدر نیز گفت: اطلاعات جدیدی نداریم، اما امیدواری‌هایی ایجاد شده است و با این امید و آرزوها همچنان به بازگشت امام موسی صدر خوش‌بین هستیم.

منبع: بازتاب امرور