شمس: طبقه‌بندی مخاطبان در تبليغات، توجه به نيازهای خاص آنان است

حجت‌الاسلام محمدكاظم شمس در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، عملكرد صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران را در سال جاري پررنگ‌تر و متفاوت از گذشته ارزيابي كرد و اظهار داشت: با توجه به وضعيت محدود توزيع و عرضه كتاب در فروشگاه‌ها، اين اقدام مي‌تواند تا حد زيادي در اطلاع‌رساني و آگاهي مردم نسبت به آثار ارزشمند و جديد، مفيد باشد. وي با اشاره به رسالت‌ صدا و سيما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نسبت به نيازهاي جامعه، بيان داشت: اين اقدام بايد جامعيت ويژه‌اي داشته باشد، بر اين اساس بايد جامع‌نگري خاصي در برنامه‌ريزي براي تمامي اقشار در آيين‌نامه‌اي كه از سوي معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تصويب مي‌شود، صورت گيرد. از آنجايي كه فرهنگي ديني نيز يكي از نيازهاي جامعه است، اما تنها نياز محسوب نمي‌شود، بايد به ديگر بخش‌ها نيز توجه شود. حجت‌الاسلام شمس در تدوين اين آيين‌نامه دسته‌بندي گروه‌هاي گوناگون مخاطبان را خواستار شد و افزود: بايد بر اساس نيازهاي و خواسته‌هاي اين گروه‌ها، برنامه‌هاي ويژه‌اي ساخته شوند. حتي در برنامه‌هاي كودك و نوجوان نيز امكان ارايه برنامه‌هايي براي اطلاع‌رساني كتاب و افزايش آگاهي‌هاي آنان نسبت به اين بخش از فرهنگ وجود دارد. وي معرفي و اطلاع‌رساني كتاب را در سايه برنامه‌ها و سريال‌هاي تلويزيوني امكان‌پذير خواند و يادآور شد: نقد و بررسي تفكرات افرادي را كه معتقديم راه انحرافي رفته‌اند، جز وظايف ماست، اگر اعتقاد داريم اين كار بايد صورت پذيرد، براي اين موضوع نيز بايد با نگاهي جامع، جايگاهي در نظر گرفته شود. مدير موسسه بوستان كتاب درباره نحوه برقراري عدالت در معرفي و اطلاع‌رساني كتاب‌ها در برابر آثار ناشران گوناگون، عنوان داشت: اگر انتخاب آثار در شرايط مساوي انجام پذيرد، كار خوبي است، اما برگزينندگان آثار بايد به مخاطبان و نيازهاي خاص آنها در انتخاب اثر و معرفي‌اش توجه كنند و تمركز اصلي‌شان بر آثاري باشد كه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان بهترين آثار نشر مكتوب معرفي كرده‌اند. معيار و ملاك اوليه، مفيد بودن آثار و پاسخگويي به نياز گروه‌هاي گوناگون مخاطبان است. وي ارتقاء آثار و فعاليت ناشران را يكي از نتايج اطلاع‌رساني از سوي رسانه ملي برشمرد و تصريح كرد: داشتن چنين برنامه‌هايي موجب ارايه نگاهي كل‌نگر به توليدكنندگان و برنامه‌ريزان فرهنگي مي‌شود تا در زمينه‌هايي كه ضعف يا نقصاني وجود دارد با مشخص شدن نيازهاي فرهنگي، برنامه‌ريزي‌هاي تخصصي‌تر و فعاليت‌هاي گسترده‌تر انجام دهند. كارشناس مسايل حوزه كتاب با تأكيد بر اين كه در اين برنامه‌‌ها بايد در بخش نقد فعال‌تر عمل كنيم، گفت:‌ بهتر است در اين آيين‌نامه اين‌گونه تصويب نشود كه از تمامي ناشران اثري معرفي شود، زيرا اين موضوع ممكن است با ضوابط سازگار نباشد. ناشران بايد به اين نكته برسند كه توجه به نياز مخاطبان مهمتر از انتشار كتاب است. وي برنامه‌سازي‌هاي رسانه ملي را بر اساس آثار ارزشمند، موفق خواند و يادآور شد:‌ آثاري كه براي اين اطلاع‌رساني برگزيده مي‌شوند، بهتر است در قالب‌هايي كه جزء سياست‌هاي مقبول جامعه‌اند، باشند. تمامي آثاري كه مجوز نشر مي‌گيرند، قابليت معرفي در رسانه ملي را ندارند، زيرا ممكن است آثاري نتايج سوء نداشته باشند، اما از نظر محتوايي نيز مطلبي براي ارايه به مخاطبان در برنداشته باشند. قالب و شكل بيان محتواي اثر از ويژگي‌هايي است كه بايد به آن توجه كرد. حجت‌الاسلام شمس خواستار داشتن ديدگاه‌هاي جامعي در تصويب مفاد اين آيين‌نامه شد و اظهار داشت: تبليغات غير مستقيم، معرفي‌هاي موضوعي، برگزاري نشست‌هاي نقد به ويژه درباره آثار تخصصي با حضور كارشناسان و متخصصان(به تناسب شرايط و زمان‌بندي‌هاي خاص توليد برنامه) معرفي آثار ارزشمند، ساختن برنامه‌هايي در معرفي جشنواره‌هاي گوناگون نظير كتاب فصل و كتاب سال و حتي نقد و بررسي آثار برگزيده براي ارتقاء حوزه تأليفات كتاب، از جمله مواردي‌اند كه در تدوين اين آيين‌نامه توجهات خاصي را مي‌طلبند. وي تنها ارايه گزارش‌هاي خبري در زمينه وقايع و رخدادهاي بزرگ حوزه كتاب را كافي ندانست و متذكر شد: ساختن اين برنامه‌ها بايد منشأ خلق آثار باشند. در اين زمينه برنامه‌سازان و اصحاب رسانه ملي بايد دست‌اندركاران كتاب سال و ... را با حضور كارشناسان به نقد و بررسي وا دارند. مدير موسسه بوستان كتاب گفت: بايد هنجارها و ضوابط تدوين كتاب را رعايت كنند و در اين حضور سهمي داشته باشند. بايد تدابيري انديشيده شود تا برخي از آثاري كه با ديدگاه‌هاي مختلفي تأليف شده‌اند و ممكن است مورد قبول همه نباشد( و در عين حال از خط قرمزها نيز عبور نكرده باشند) با حجم كم، اما حداقل چندبار در سال معرفي شوند. كارشناس تأليفات حوزه دين و انديشه در پايان يادآور شد: نبايد اين‌ آيين‌نامه به جريان‌هاي فكري خاص و مسايل ديني محدود شود، حتي در زمان‌هايي كوتاه بايد به عام‌بودن خود توجه داشته باشد.

معاونت امور فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، براساس آيين نامه اجرايي حمايت از نشر، مصوبه هيات وزيران با نگاه ويژه به موضوع اطلاع رساني و تبليغات در رسانه، در حال تدوين آيين‌نامه اطلاع رساني و تبليغات كتاب در رسانه هاست. تدوین این آیین‌نامه، فرصتي مناسب را براي ناشران سراسر كشور فراهم می‌کند تا نسبت به معرفي و ارايه كتاب‌هاي خود به مخاطبان اقدام کنند.

نشانی این مصاحبه:

http://ibna.ir/vdceop8n.jh8opi9bbj.html