رونمایی 15جلد کتاب درباره انقلاب اسلامی،صالحی:باید سئوال کنیم چرا کتاب‌های انقلاب نمی‌توانند فضای عمومی را پشتیبانی کنند

آئین رونمایی از مجموعه 15 جلدی آن‌روزها روایت‌های مستند درباره ایام انقلاب اسلامی ایران عصر امروز در مجتمع فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی با حضور سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزیر ارشاد، محمد حسنی مدیرعامل بنیاد ادبیات داستانی و اسداله بادامچیان برگزار شد.

مهران عباسی دبیر اجرایی مجموعه کتابهای آن روزها ضمن ارائه گزارشی از روند تهیه مجموعه گفت: مجموعه «آن روزها» شهریور 87 در قالب یک طرحی 30 جلدی مرتبط با اشخاص و اماکن و... به معاونت فرهنگی ارائه شد. ماه آذر بود که به ما اطلاع دادند طرح مصوب شده است و بر اساس یک تجربه قبلی در موسسه روایت فتح و تجربه سال‌های پشت سر گذاشته جنس این مجموعه نشان می‌داد که به مجموعه‌هایی که از سوی موسسه روایت فتح منتشر شده بود طعنه می‌زند ولی رویکرد ما در این مجموعه انقلاب اسلامی بود.

وی گفت: دوست داشتیم کتاب خوش‌خوان و جمع و جور به دست مخاطبان برسد از این رو کار در بخش خصوصی استارت زده شد البته در آن زمان هیچ حمایتی شکل نگرفت اما وعده‌ها ادامه داشت که باعث شد طرح را پیش ببریم، نهایتاً سال 90 بنیاد ادبیات داستانی به شکل اتفاقی و با انگیزه ساده و حمایت برادرانه یاری کرد، در آن زمان با همکاری مدیرعامل بنیاد این کار به مرحله میانی رسید و موتور محرک جدیدی فعال شد که پروژه ادامه یافت. سال 91 انتشارات کتاب قاف متولد شد و...

عباسی در ادامه ضمن اشاره به اینکه امیدواریم در آینده نزدیک فاز دوم مجموعه که به لحاظ محتوی‌ای آماده شده ارائه شود، گفت: ما حرفهای اصلی را در صفحه ابتدایی کتاب‌ها زده‌ایم، کتاب را تقدیم مردم می‌کنیم اما باید بگویم رویکرد ما در این مجموعه کتب مرجع نیست، جنس روایت مستند و گهگاه به داستان پهلو می‌زند.

در ادامه این مراسم سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزیر ارشاد درباره تاریخ و هویت انقلاب و آثار ارائه شده در این قالب، توضیحاتی داد و گفت: کارهای انجام شده در یک تقسیم بندی سریع به سه دسته قابل تقسیم هستند. علمی و آکادمی، کارهای پژوهشی و پژوهش محورانه و دسته دوم اطلاع رسانی و اسنادی است.

وی افزود: اسنادی که می‌تواند حلقه‌های تاریخ انقلاب را وصل کند که با نگاه اسنادی محقق شود البته در این دو بخش کارهای نسبتاً خوبی در سال‌های پس از انقلاب انجام شده و رو به افزایش است اما سهم و حجم این کارها رو به تکامل هستند به این معنا که آنچه اتفاق افتاده پایان راه نیست و هنوز کارهایی باید انجام شود ولی در مجموع امور اجرایی، کارهایی هستند که می‌توانند نمرات قابل قبولی را به خود اختصاص دهند.

معاون وزیر ارشاد به دسته سوم اشاره کرد و افزود: دسته سوم که به نظر می‌رسد هنوز با آن فاصله زیادی داریم تا در این نقطه به کف کار برسیم حوزه فرهنگ‌سازی است، اینکه به نحوی مخاطب ما در فضای کاری که در عرصه انقلاب صورت می‌گیرد (به طور خاص در حوزه کتاب) احساس همزاد پنداری کند یعنی خود را در فضای روزگار قرار دهد و نسبتی بین خود و حادثه ایجاد کند و احساس نکند چیزی که در گذشته رخ داده تنها مربوط به گذشته است، احساس نکند این تاریخی است که درنوردیده شده است.

این مقام مسئول در وزارت ارشاد ضمن اشاره به اینکه باید اتفاقات در گذشته به نحوی بیان شود که قابل خوانش و با استقبال مواجه شود، گفت: باید آثار به مخاطب این احساس را بدهد که آن چه می‌خواند زندگی روزمره است، همان چیزی است که به آن نیازمند است به نحوی با آن سر و کار دارد با وجود اینکه در گذشته رخ داده اما پرونده مختومه ندارد؛ این کارها که به نحوی بازخوانی انقلاب با نگاه فرهنگ‌سازی است گویا ما هنوز فاصله جدی با آنها داریم، بخشی از فضای انقلاب مشاهده می‌شود و با کتابهای ما گاهی مخاطب ارتباط پیدا نمی‌کند.

صالحی با اشاره به اینکه برخی کتابها نتوانستند به تاریخ انقلاب به عنوان یک فرهنگ مستمر نگاه کنند، گفت: اگر این نگرش با پیش‌داوری درست باشد نیازمند آن است که بدانیم چرا آنچه ما در حوزه ادبیات مکتوب در عرصه ادبیات عرضه کرده‌ایم جز در بخش علمی و اسنادی مخاطب خاص دارد و نمی‌تواند فضای عمومی را پشتیبانی کند چرا نمی‌تواند فرهنگ سازی داشته باشد و...

وی ضمن بیان اینکه به طبع علاقه فراوان در حوزه انقلاب وجود دارد اما امکاناتی در بخش‌های دولتی، عمومی و خصوصی وجود دارد گفت: اگر نسل چهارم انقلاب بخواهد در فضای انقلاب گیر کند باید بگوییم فاصله زیادی با این مهم داریم و این مهم نیازمند آسیب‌شناسی در حوزه مکتوب است.

وی ادامه داد: می‌توان گفت‌وگوهای مفصلی داشت که چرا احساس می‌کنیم نسل سوم و چهارم ما آنطور که باید و شاید با تاریخ انقلاب الفت فرهنگی ندارند و چه سهمی از این نسبت یا بی الفتی فرهنگی بر عهده فرهنگ مکتوب و به طور خاص کتاب است.

صالحی به مواردی از جمله فرهنگ انقلاب اشاره و گفت: نکته اول که در حوزه کل بحث‌های مختلف از جمله فرهنگ انقلاب مطرح است اینکه به کتاب به عنوان یک رسانه توجه نمی‌شود اما تاریخ ورود کتاب در کشور ما و الفت با مجموعه‌ها نشان می‌دهد که کتاب در ادبیات رسانه کمتر تعریف شده است و بیشتر با نگاه آموزش و دانش تعریف می‌شود.

صالحی ضمن تاکید بر این مهم که در رسانه‌های مکتوب تیتر، ادبیات، طرح گرافیکی و... مهم شمرده می‌شوند اظهار داشت: یک رسانه در هر قالب برای خود قواعدی دارد وقتی در حوزه فرهنگ انقلاب کار می‌کنیم گاهی کم توجه کرده‌ایم که کتاب یک رسانه است و چون توجه نمی‌شود قطعاً از سهم فرهنگ‌سازی کم گذاشته‌ایم و با نگاه اطلاع‌رسانی ماجرا دیده شده است.

معاون فرهنگی وزیر ضمن بیان اینکه رسانه باید مولفه‌ها را حفظ کند و در رسانه‌های مکتوب مولفه‌های مخصوص باید مد نظر باشد، اضافه کرد: شاید از این جهت مکتوبات انقلاب قابل بررسی باشد آنگونه که باید و شاید خصوصیات رسانه را حفظ نمی‌کنیم و تاثیرگذاری‌اش تقریباً کم بوده است، ما در حوزه فرهنگ‌سازی هرچه بیشتر پیش رفته با تکثر رسانه‌ای و نسل خاص مواجه می‌شویم، ادبیات ایدئولوژیک که به معنای ادبیات یک سویه و عامرانه است باید از آن فاصله بگیریم، از این رو نسل جدید به علل مختلف حالت گریزانه دارند از این روز فرهنگ‌سازی نسل جدید نوع خاص خود را می‌طلبد و در فرهنگ‌سازی انقلابی نسل جدید باید به این مزاق توجه کرد.

صالحی به انتخاب سوژه‌ها، برش‌ها و فرهنگ‌سازی اشاره و گفت: فرهنگ‌سازی وقتی اتفاق می‌افتد که از گذشته با امروز پیوند داشته باشیم مثلاً داستان و راستان شهید مطهری به اتفاقات داستانی در گذشته اشاره می‌کند اما این گزینه ماهرانه است.

به گفته وی بخش چهارم اینکه در حوزه فرهنگ‌سازی انقلاب باید از حضور مستقیم بخش‌های دولتی کمتر استفاده شود و بخش خصوصی را فعال کنیم، تجربه انقلاب روسیه و چین نشان داده فرهنگ‌سازی حکومتی کم برش است باید در بدنه اجتماعی ، فرهنگ‌سازی رواج یابد اگر در صدد پیوند نسل جدید با انقلاب هستیم مجال دادن و میدان دادن‌ها در این حوزه مهم محسوب می‌شود.

صالحی در پایان ضمن بیان اینکه این مجموعه 15 جلدی یکی از رسانه‌هایی است که از خصوصیات یک رسانه مکتوب بهره‌مند است، افزود: تیتر اثر گذار و گرافیک تاثیرگذاری خود را دارد، جامعیتی اطلاعاتی و یک ذوق حداقلی در این مجموعه وجود دارد، آن روزها حرکت خوبی است که آغاز شده و آن را به فال نیک می‌گیریم، معاونت فرهنگی ارشاد وظیفه دارد که در حوزه فرهنگ‌سازی به خوبی ایفای نقش کند.