به مناسبت بزرگداشت ولادت حضرت امام سجاد(ع) جامعه اسلامي در روزگاراني قرار داشت و امروز قرار دارد كه اخلاق به شدت مغفول است و افراد و گروهها از هر قشر و صنف و در هر شغل و مسئوليت به ويژه مسئوليتهاي كليدي در عرصه سياست و حكومت، آگاه و ناآگاه در رها كردن و به حاشيه راندن اخلاق سهيم ميباشند. همواره و هر گاه كه از اخلاق سخن به ميان ميآوريم، چنان كه در نظام اخلاقي اسلام و در جنبههاي فكري و عملي آن مطرح است، با رذايل اخلاقي و فضايل اخلاقي مواجه هستيم. اين دو تقسيمبندي، لازم و ضروري و كسب آگاهي و بينش نسبت به آنها حائز اهميت ا ست. يعني هم بايد رذايل اخلاقي را شناخت و با مراقبت و تهذيب نفس به نفي آنها پرداخت. و هم بايد به شناسايي فضايل اخلاقي اهتمام ورزيد و دل و جان و رفتار و عمل را به زيور آنها آراست. در كتاب شريف صحيفه سجاديه، دعاهايي از حضرت امام زينالعابدين (ع) مييابيم كه هم به رذايل اخلاقي ميپردازند و آنها را طرد ميكنند. و هم فضايل اخلاقي را مييابيم و مامور به كسب آنها ميشويم. آنچه امروز احساس و مشاهده ميشود اين است كه متاسفانه در اثر غفلتها و سهلانگاريها فضايل اخلاقي رنگ باختهاند و رذايل اخلاقي جان گرفتهاند و همين سبقتگيري رذايل اخلاقي همچون كذب و دروغ، تهمت و افترا، مكر و نيرنگ، اهانت و تخريب،دشنام و ناسزا، و حسدورزي و خودخواهي و قدرتطلبي و ساير صفات و خصال زشت، باعث بسياري از تنشها و منازعهها در عرصه فعاليتهاي اجتماعي و سياسي شده است. دعاي هشتم از مجموعه دعاهاي صحيفه سجاديه، به طور فشرده بسياري از رذايل اخلاقي را برميشمرد و افراد جامعه اسلامي را به بيداري و هوشياري در شناختن و اجتناب كردن از آنها دعوت ميكند و به پناه بردن به خدا از آفات و آسيبهايشان فرا ميخواند. اگر در اين دعا بينديشيم و در لايههاي آن دقيق شويم، درمييابيم كه رذايل اخلاقي و آفات و خطرات آن چيست. امام سجاد(ع) در مناجات به درگاه خدا اينگونه از زيانهاي رذايل اخلاقي ياد ميكند و از آنها به خدا پناه ميبرد: خداوندا به تو پناه ميبرم از هيجان حرص و تندي غضب و عصبانيت و مسلط شدن حسد و ضعف صبر و كمي قناعت و بداخلاقي و اصرار در شهوتراني و تسلط حميت جاهلي و پيروي از هواي نفس و مخالفت با ارشاد و هدايت ديگران و خواب سنگين غفلت و خود را به زحمت و تكلف انداختن و انتخاب باطل در برابر حق و اصرار بر معصيت و گناه و كوچك شمردن معصيت و بزرگ شمردن طاعت و غرور در عبادت. خدايا به تو پناه ميبريم از فخرفروشي ثروتمندان و خوار شمردن فقرا و بدرفتاري نسبت به آنهايي كه پايين دست ما هستند و حق ناشناسي نسبت به آنهايي كه در حق ما لطف و مرحمتي داشتهاند. الها به تو پناه ميبريم از اينكه بازو و مددكار ظالمي باشيم و يا مظلومي را خوار كنيم و يا آنچه را كه سزاوار نيستيم طلب نمائيم و يا بدون آگاهي اظهار فضل كنيم. و به تو پناه ميبريم از اينكه قصد خيانت به كسي داشته باشيم و به اعمال خويش مغرور شويم و آرزوهاي خود را طولاني كنيم. و به تو پناه ميبريم از بدي باطن و كوچك شمردن گناهان و از اينكه شيطان بر ما مسلط شود و يا منكوب زمانه خويش گرديم.... خداوندا به تو پناه ميبريم از افتادن در اسراف و از كف دادن كفاف و به تو پناه ميبريم از ملامت دشمنان و محتاج به د?گران شدن و از زندگي با مشقت و از بيكس و ياور مردن. الها به تو پناه ميبريم از حسرت بزرگ و مصيبت كبري و بدبختترين نكبتها و پايان بد و محروم ماندن از ثواب و وارد شدن در عقاب و عذاب.
منبع:جمهوری اسلامی
بازگشت
|